Erdek İlhanköy ile Bandırma arasında kurulması planlanan ve 6 ile 10 numaralı direkler arasını kapsayıp, Kyzikos’un üzerinden yüksek gerilim hattı geçirilme girişimleri ve bu konuda Çevre Etki Değerlendirme(ÇED) raporu da verilmesine tepkiler sürüyor.
Konuyla ilgili düşüncelerini aldığımız uzman kişiler, gerilim hattının büyük tehlikesine dikkati çektiler.
Bu görüşleri aşağıda sunuyoruz.
HAMAMLI’YA 50 METRE YAKININDA
10 ve 9 numaralı direklerin güzergâhının kuzey kanatları enerji hattı, Erdek’e bağlı Hamamlı Mahallesi’ne 50 metreye kadar yaklaşıyor. Yüksek gerilim hatlarının yarattığı elektromanyetik alanların insanlarda başta kanser olmak üzere çeşitli hastalıkları tetikleyeceği yerli ve yabancı araştırmalarda tescillendi. Ayrıca söz konusu direkler arası yüksek gerilim hattının güney kanat kabloları Kyzikos Amfitiyatrosu’nun kuzey bölümünün üzerinden, ya da teğet geçiyor.
ZEYTİN ÜRETİCİLERİ BÜYÜK TEHLİKEDE
9 ve 8 numaralı direklerin arası yaklaşık 1,200 metre uzunluğunda olup, altında Belkıs-Yeniköy-Hamamlı-Aşağı Yapıcı’da oturanların sahibi bulundukları zeytinlikler yer alıyor. Zeytin ağacı, her yıl en az 45 gün ilgi istediğinden, budama, sulama, çeşitli zararlılara karşı ilaçlama, sürme, ot ilacı atma, piçlerini kırma, toplama gibi çalışmalar yapan zeytin üreticileri, doğrudan 154,000 voltun altında, 45 gün çalışma durumunda kalacaklar. Böylece elektromanyetik alana maruz kalacakları için de, bazı hastalıklarla karşılaşmaları kaçınılmaz olacaktır. Bu zeytinlikler, örneğin şimdi 100 lira ediyorsa, üzerinden ve yanından 154,000 voltluk hat geçerse belki 50 lira bile etmeyecekler.
KYZİKOS’UN ÜZERİNDEN GEÇİYOR
Kesin bir gerçek de şudur ki, kurulacak yüksek gerilim hattının 9-8-7-6 numaralı direkleri, birinci derece sit ve kazı alanı olan Kyzikos antik kentinin ortasından geçiyor.
9 numaralı direğin dikileceği arazi içinde, Kyzikos’a ait çeşitli antik mermer ve tuğla parçaları bulunuyor. Ayrıca 9 ve 8 numaralı direklerin güzergâhı, Kyzikos antik tiyatrosunun üzerinden geçiyor.
8 numaralı direk, Kyzikos limanına bakan güney surlarının 15 metre uzağında yer alıp, Kyzikos’a ait çeşitli büyük sütun ve antik kalıntılar bulunuyor.
7 numaralı direk ise Kyzikos Doğu Limanı’nın içinde yer alıyor.
6 numaralı direk de ana karada, Kyzikos’a göre güneydoğuda bulunuyor.
23 DİREK İNSANLAR İÇİN TEHLİKELİ
Yetkililerin ve ilgili otoritelerin, toplam 23 direklik güzergâh altındaki zeytinlikler, günübirlik turizm alanı ve tarım alanlarında bulunacak insanların, elektronik manyetik alandan etkileneceğini düşünmemesi şaşırtıcı olarak değerlendiriliyor.
Balıkesir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü, bu hattın, bir zamanlar 50 bin kişinin yaşadığı bir antik kentin kalıntıları(harabeleri) içinden geçirilmesine nasıl izin verir? Bu sorunun da yanıtı bekleniyor.
Kyzikos kazı ekibi başkanı, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi, Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nurettin Koçhan da ağır eleştirilere uğruyor. Koçhan’ın, 12.06.2017 tarih ve 2017-5 sayılı yazısı ile TEİAŞ 2’inci Bölge Müdürlüğü’ne, söz konusu direklerin dikileceği birinci derece sit alanlarına hangi mantık ile “uygundur” görüşü verdiği merak ediliyor.
2863 sayılı yasa, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun 05.09.1999 tarihli kararına rağmen Kyzikos antik kentinin içinden elektrik hattı geçirilmesine nasıl izin verilir? Ya da bu kararı 09.08.2018’de, Balıkesir Kültür Müdürlüğü, nasıl mesnet olarak kullanır?
Söz konusu Çevre Etki Değerlendirme(ÇED) raporunu esas olan sözde hattın 2,5 kilometre her tarafıdır. ÇED araştırması da bu toplam 5 kilometrelik şeritte yapıldı. Bu ÇED raporu projesi içinde yer alan yerleşim mahalleleri durumundaki Bandırma’ya bağlı Yeni Mahalle ve Çalışkanlar; Erdek’e bağlı Aşağı Yapıcı, Tatlısu, Hamamlı, Düzler, Yeniköy, Yukarı Yapıcı, Ocaklar, Narlı ve İlhanlar mahallelerinin yüksek gerilim hattından olumsuz olarak etkileneceği açıktır.
Yüksek gerilim hatları, yer altından geçmelidir.” ÖNDER BALIKÇI
