Türkiye’deki zeytinyağı ihracatçılarının tek temsilcisi Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği (EZZİB), dökme zeytinyağı ihracatına getirilen yasağa tepki gösterdi.
Birlik, şu açıklamayı yaptı:
“Türkiye’deki zeytinyağı ihracatçılarının tek temsilcisi Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği (EZZİB) olarak sektörün görüşü alınmadan, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından, 5 kilogramın üzerindeki ambalajlarda zeytinyağı ihracatına getirilen yasağı son derece yanlış buluyor ve bir an önce bu yanlıştan dönülmesini talep ediyoruz.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı verilerine göre, 2021-2022 sezonuna 48 bin ton stok ve 235 bin tonluk tahmini rekolteyle girmiş bulunuyoruz.
Türkiye’nin yıllık zeytinyağı tüketimi 150 bin ton civarında. Zeytinyağı fiyatlarıyla bitkisel yağ fiyatları aynı seviyeye gelse bile, kısa vadede büyük tüketim olmayacağını düşünüyoruz. Zeytinyağı, diğer bitkisel yağların ikamesi değildir. Bu koşullarda ihraç edilebilecek 130-140 bin ton civarı zeytinyağı olduğunu görüyoruz. Son 5 sezon ortalama zeytinyağı ihracatımız ise 50 bin ton düzeylerindedir. Bu rakamlara baktığımızda, elimizdeki zeytinyağı miktarının hem iç tüketime hem ihracata fazlasıyla yeteceği açıkça görülmektedir.
Bununla birlikte, şubat sonu itibariyle, 2021-2022 sezonunun ilk 4 ayında toplam 27 bin ton zeytinyağı ihracatımız söz konusu. Bugün alınan yasak kararı 5-18 kilogram ve üzeri ambalajlardaki zeytinyağı ihracatına izin vermediği için, zeytinyağı ihracatımızın yüzde 80 kayba uğraması gündeme gelecektir. Bu koşullarda 5 kilogram üzerindeki ambalajlarda zeytinyağı ihracatının yasaklanması, sektöre telafisi olmayan çok büyük bir darbe vuracaktır.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın görevi üretimi ve üreticiyi desteklemektir. Türkiye’nin sahip olduğu 190 milyon ağaç varlığıyla ulaşması gereken zeytinyağı rekoltesi 600 bin ton iken, bugün 235 bin tonları konuşuyoruz. Tarım Bakanlığı’nın asıl odaklanması gereken ağaç başı verimliliği artırmak olmalıdır.
ZEYTİNYAĞI UKRAYNA ve RUSYA’DAN GELMİYOR
Bu koşullarda üretici, emeğinin karşılığını alamayacak, çiftçinin geliri düşecektir. Türk zeytinyağı ihracatçılarının yıllık olarak yaptıkları sözleşmeler var. İhracatımız, pazar ve imaj kaybına uğrayacaktır. Kuzeyde çıkan savaş nedeniyle, Türkiye’nin ihracatının engellenmesi doğru değildir. Zeytinyağı, Ukrayna ve Rusya’dan gelmemektedir. Türk üreticisinin alın teriyle üretilen yerli ve milli bir üründür.
İç piyasadaki üretim, ihracat için yetersiz görülüyorsa, dahilde işleme rejimi ile yurt dışından zeytinyağı getirilip, ihraç pazarlarımızın korunması sağlanmalıdır. 1 yılda ikinci kez gelen yasak kabul edilemez. Alınan kararı şiddetle protesto ediyoruz ve acilen yanlış karardan dönülmesini talep ediyoruz.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği olarak ana hedefimiz kutulu zeytinyağı ihracatını artırmaktır. Kutulu ihracatı artırmak ana hedefimiz olmakla birlikte her firmamız, ithalatçılardan gelebilecek farklı talepleri karşılamak durumunda bulunuyor.
Bugün dünya zeytinyağı üretiminin yüzde 55’ini tek başına gerçekleştiren İspanya, zeytinyağını uzun yıllar dökme olarak İtalya’ya ihraç etti. Sonraki yıllarda İtalyan markalarını satın alarak markalı ihracatta belli konuma geldi. Halen, İspanya’nın bugün toplam ihracatının yüzde 60’ı dökme şeklindedir. Bizim de, İspanya örneğindeki gibi nihai hedefimiz, kutulu ihracatımızın payını artırmaktır. Öte yandan, dünyada catering, balık konservesi gibi alanlarda faaliyet gösteren firmalar, önemli miktarda zeytinyağını kendi üretimlerinde kullanılmak için ülkemizden dökme olarak sağlıyor.
Tüm bu nedenlerle dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının sürmesini istiyoruz. Dünya genelinde zeytinyağı üretici ülkeler arasında dökme zeytinyağı ihracat yasağı getiren başka bir ülke olmadığını kamuoyunun bilgisine sunuyoruz.
Umut ediyoruz ki, tarım sektörünü çok yakından tanıyan yeni bir Tarım ve Orman Bakanımız Vahit Kirişçi, bu yanlış karardan bir an önce dönecek ve hem kısa vadede hem de orta-uzun vadede zeytin-zeytinyağı sektörünün zarar görmesini engelleyecektir. Mevcut sorunlarımızın çözümü için de diyaloğa açık olduğumuzu belirtiyoruz.”
