Lale Gurman <lale.gurman@gmail.com>: 27 Mayıs 2016
27 Mayıs´a darbe diyenler 4 Mayıs´a ne diyeceklerBundan 56 yıl önce; "sivil
darbe" düşüncesinde olan Menderes Hükümeti askerler tarafından iktidardan
uzaklaştırılmışlardı...
Bu gün 27 Mayıs 1960 devriminin 56. Yıl dönümü. Bundan 56 yıl önce; *"sivil
darbe" *düşüncesinde olan Menderes Hükümeti askerler tarafından iktidardan
uzaklaştırılmışlardı. Demokrat Parti seçimle işbaşına gelmesine karşın,
TBMM de ki çoğunluğuna dayanarak kendisine muhalif olanları susturma yoluna
gitmiştir. Hatta, *?Tahkikat Komisyonu?* adı altında muhalifleri yargılama
yetkisine sahip 15 kişilik bir komisyon kurmuştur. Açıkça, başarısızlığını
gizlemek için demokrasiyi askıya almıştır.
*DEMOKRAT PARTİ ÜLKEYİ YÖNETEMEZ DURUMA GELMİŞTİ*
1950 yılında iktidara gelen Demokrat Parti, 1957 seçimlerinden sonra artık
Ülkeyi yönetemez duruma düşünce, iktidarını sürdürmek uğruna kendisine
muhalefet edenleri, ortadan kaldırma yolunu seçmiştir. Gazeteleri kapatmış,
yazarları hapse attırmış, partileri kapatmaya çalışmış, oy vermeyen illeri
ilçe yapmış, milletvekillerini polis zoru ile meclisten dışarıya çıkarmış,
üniversiteli gençler üzerine kurşun yağdırmıştır.
*SEÇİM SİSTEMİ ADALETLİ DEĞİLDİ*
1957 yılında yapılan genel seçimlerde Demokrat Parti tekrar birinci parti
olmasına karşın Ülke genelinde seçimlere hile karıştırıldığı yönünde genel
bir kanaat oluşmaya başlamıştır. Örneğin; Gaziantep Vilayetinde DP seçimi
kaybedince, itirazda bulunmuş, oyların tekrar sayıldığı ve DP nin
kazandığı ilan edilmiştir. Tekrar sayılması istendiğinde; gece adliye
binası yakılarak tüm oylar yok edilmiştir.
Çoğunluk sistemine göre yapılan seçimler temsilde adaletsizlik
yaratmaktaydı. Bir oy fazla alan parti o ilin tüm milletvekillerine sahip
oluyordu. Bunun somut örneği 1957 seçimlerinde yaşanmıştır. DP %47.91 oy
alarak 424 milletvekili, muhalefet %52.02 oy alarak 186 milletvekili elde
edebilmişlerdir.
*EKONOMİ BOZULMUŞTU*
Seçim sisteminin adaletsizliği, ekonominin kötüye gitmesi, devalüasyon
sonucu doların birden bire 2.5 TL fırlaması, milli koruma kanunu nedeniyle
her türlü malın karaborsaya düşmesi, ekonomik bozukluğu fırsata
çevirenlerin aşırı zenginleşmesi, DP nin yandaşların sayılarını artırmak
için; her mahalleden bir milyoner yaratacağız sloganı halkı rahatsız etmeye
başlamıştır. Hayat eskisine göre pahalılaşmış, orta sınıf geçinemez
olmuştur.
*GENÇLİK GELİŞMELERİ YAKIN İZLEMEYE BAŞLIYOR*
Demokrat Parti´nin ABD dış politikasına yakınlığı, Türkiye´nin NATO ya
girişi, ABD ile yapılan ikili anlaşmalar, Türk askerinin Kore´de
emperyalist orduların yanında yer alarak savaşa girmesi, maden kanunu ve
benzeri bir çok uygulamalar gençliğin Ülke sorunları ile ilgilenmesine
neden olmuştur. Bu nedenler, Ülke´nin nasıl yönetilmesi konusunda,
toplumun farklı kesimleri arasında yeni, tartışmalar başlatmıştır.
Tartışmaların sonunda hakim olan görüş; Türkiye´yi yönetenlerin 1923
Anadolu Devrimi ilkelerinden saptığı yönündedir. Hükümet artık Ülke´yi
yönetemez duruma gelmiştir. Türk gençliği, Bursa Nutku´ndan hareketle
kendisine verilen görevi yerine getirmek üzere sesini duyurmaya karar
vermiştir.
*SİVİL DARBE GİRİŞİMİ TÜRK SİLAHLI KUVETLERİ´NİN MÜDAHALESİNE YOL AÇTI*
İktidar yetkilileri; 28 Nisan 1960 da başlayan protesto gösterilerine karşı
ortalığı sakinleştirecekleri yerde, kışkırtıcı demeçler vererek,
tepkilerin daha da armasına neden olmaktaydılar. Sürekli sertlikten yana
açıklamalarda bulunuyorlardı. Adeta halkın tepkisi ile alay eder gibi bir
tavır içerisindeydiler. Dışişleri Bakanı Teyfik Rüştü Zorlu; *?Tek çare
vardır. O da CHP´yi kapatmaktır?* Başbakan Menderes; *?Odunu aday
göstersem milletvekili seçtiririm.?* *?Ben orduyu yedek subaylarla
yönetirim?* Cumhurbaşkanı Celal Bayar; *"Tenkit zamanı değil, şimdi, tenkil
zamanıdır?* (ortadan kaldırma) sözleri ile halkı korkutmaya çalışmış,
diktadan yana tavır almışlardır.
*HALK DİRENME HAKKINI KULLANMIŞTIR*
Bu sözler; seçimle iş başına gelmiş DP hükümetinin SİVİL DARBE yapmak
üzere olduğuna dair önemli işaretlerdir. Sivil darbenin yaklaşmakta
olduğunu gören üniversite gençliği, basın, öğretim üyeleri ve halk
sözbirliği etmişçesine birlikte direnme haklarını kullanarak hükümeti
uyarmak istediler. Hükümet ise; göstericilerin taleplerini dinlemeyip
polise ateş etme emri vermişlerdir. Acılan ateş üzerine ölenler ve çok
sayıda yaralananlar olmuştur. Bunun üzerine; daha fazla kan dökülmesini
istemeyen Türk Silahlı Kuvvetleri; direnme hakkını kullanan halkın
yanında yer alarak Menderes Hükümetini iktidardan uzaklaştırmıştır.
*27 Mayıs´dan sonra?*
27 Mayıs, sonuçları itibari ile devrim niteliğindedir. Çağdaş bir Anayasa
yapılarak kısa sürede genel seçimlere gidilerek, siyasi partilerin
yeniden seçimlere katılması sağlanmıştır. 1961 Anayasası ile getirilen
haklar Türkiye´de demokrasinin yerleşmesini sağlayan önemli adımlar
olmuştur. Planlı kalkınma yolu seçilmiştir. Ama, sonra ki yıllarda, *?plan
değil, pilav isteriz?*diyecek kadar halk dalkavukluğu yapan politikacılar
yeniden sahneye çıkarak, önce 1961 Anayasası değiştirmişler, sonra 12 Mart
1971 ve 12 Eylül 1980 darbeleri ile 1961 Anayasasını tamamen ortadan
kaldırmışlardır. Tekrar 1957 li yılları hatırlatan günlere dönülmesini
sağlamışlardır.
*Sonuç?*
27 Mayıs´ı,12 Mart 1971, 12 Eylül 1980 darbesi ile bir tutanlar, bugün
hükümetlerin nasıl devrildiğine bakmalıdırlar. O vakit 27 Mayıs´a darbe
diyenler 4 Mayıs´a ne diyeceklerdir.
*Nihat Emeksiz*
