İrfan AYDINOĞLU -SİSMİK KALEM


28 EKİM 2015 TARİHLİ M=4,5 MARMARA DENİZİ DEPREMİ YORUMU

28 EKİM 2015 TARİHLİ M=4,5 MARMARA DENİZİ DEPREMİ YORUMU


28 Ekim 2015 tarihli 4,5 büyüklüğündeki Marmara Denizi Depremi, daha önceki yıllarda Marmara Denizi´ nde görmeye alışık olduğumuz Marmara Ereğlisi ya da Tekirdağ Açıkları depremlerinin daha da batısında meydana gelerek Orta Marmara Fayı´ nın Ganos Fayı´ na kavuşma özlemini artık iyice ortaya çıkarmış oldu. Ekteki haritada Orta Marmara Fayı´ nın Ganos Fayı ile birleşim yerinde depremlerin saçılımı açıkça görülmektedir. Bu depremler ezilme depremleridir, fay düzleminin deformasyona uğrayıp ezilmeye başladığını gösterir. Bu depremden öğrendiğimiz bilgilerden ya da çıkardığımız sonuçlardan biri uzun süredir sessizliğini koruyan (depremcik üretmeyen) Kuzey Anadolu Fayı´ nın Marmara Denizi´ nden geçen en kuzey kolunun ?hidayete erip? ana şok üretmekten vazgeçmediği, tam tersine faaliyetini kesintisiz olarak sessiz ve derinden sürdürmekte olduğudur. Deprem ile birlikte açığa çıkan diğer bir sonuç ise Orta Marmara Fayı´ ndaki gerilimlerin (Coulomb Stres birikimi) fayın batı uçlarına kadar ulaştığının bilgisini de bizlere söylemesidir. 110 km uzunluğundaki Orta Marmara Fayı naturası gereği 55 er kilometrelik gereği iki ayrı segmentten oluşmaktadır. Bu segmentlerin ortasındaki pull-apart yapı segmenti ikiye ayırır. Doğuda kalan segment fayın tam ortasından faya dik geçen Trakya-Eskişehir Fayı tarafından ikiye bölünmüştür. Batıda kalan segment ise Tekirdağ ve Silivri çukurlarını birbirinden ayıran basınç sırtı tarfından 22,5 km. lik iki ayrı segmente ayrılmış durumdadır. 4,5 büyüklüğündeki Marmara Denizi depremi tam da bu Tekirdağ ve Silivri çukurlarını birbirinden ayıran sırtın üzerinde meydana geldi. Bu lokasyon Orta Marmara Fayı´ nın batı segmentinin yırtılma merkezidir. Kişisel görüşüme göre çok büyük bir ihtimal ile aynı nokta olası İstanbul Depremi´ nin de dış odak merkezi ( depremde yırtılmanın başlayacağı yer.. ) olacaktır.

Bu deprem, üzerinde beklenilen ?Olası İstanbul Depremi? ni üretecek olan, 110 km. uzunluğundaki ?Orta Marmara Fayı?nın batı ucunda ve beklenilen derinliklerde oluşmuştur. Depremin odak mekanizma çözümü sağ yanal atımlıdır.

7,6 magnitüdlü 17 Ağustos 1999 Kocaeli Depremi´ nde çalışan Gölcük Fayı üzerinde zaten 249 yıldır stres biriktirmiş olan Adalar Fayı ve Orta Marmara Fayı´ na ?doğudan? 45 saniye içinde normalde onlarca yılda birikecek miktarlarda (1 Bar) ilave bir stres transferi yapmıştır. 6,8 magnitüdlü 24 Mayıs 2014 Gökçeada Açıkları depremi ?batıdan? Ganos Fayı ve Orta Marmara Fayı´ na ilave bir stres transferi yapmıştır. Orta Marmara Fayı, şimdi her iki uçtan da yüklenmiş durumda kırılmayı bekliyor. Orta Marmara Fayı eninde sonunda çalışmak zorundadır. En son 9 Ağustos 1912 tarihinde 7,3 büyüklüğündeki Mürefte-Şarköy depremini üreterek kırılmış olan Ganos Fayı, Thetyis Okyanusu´ nun geriye çekilen dalma-batma zonları prosesi ile kapanması nedeni ile kendisine miras kalan iki okyanusal kabuk arasına sıkışmış kalın ve sağlam bir kabuk yapısına sahip olduğu için bugüne kadar suskunluğunu koruyabildi ama artık bu şartlar altında suskunluğunu daha ne kadar muhafaza edebileceğini kestirmek olanaksızdır. Yani artık ana şoka yaklaşılmış olabilir.

Bu durumda Adalar Fayı, Orta Marmara Fayı ve Ganos Fayı dayanılmaz derecelerde aşırı bir stres yükü altındadır, bütün problem bu faylardan hangisinin ne kadar büyüklükte deprem üreterek ne zaman çalışacağının çözümündedir.

Hangi fayın üzerinde ne kadar stres biriktiği, bu stresin neden olduğu enerji miktarı, fay hattının atım miktarı, fayın depreme yenik düşerek kırılması durumunda açığa çıkacak enerjinin miktarı, deprem büyüklüğü - fay boyu ilişkisi grafiğinden depremin büyüklüğü, depremin büyüklüğü - deprem süresi ilişkisi grafiğinden olası depremin büyüklüğünün hesaplanma yöntemleri de bellidir. Net ve kesin olarak bilinemeyen tek şey ise depremin zamanıdır. Onu bilemeyiz ancak tahmin edebiliriz.17 Ağustos 1999 tarihinden beri sismisiteyi günü gününe takip eden birisi olarak beklenen depremin zamanının yaklaşmakta olduğunu tahmin etmek çok da zor değil.

Tabi ki bakmasını bilen gözler ve gördüğünü anlayabilen kafalar için.

 
İrfan Aydınoğlu´nun fotoğrafı.
İrfan Aydınoğlu´nun fotoğrafı.
İrfan Aydınoğlu´nun fotoğrafı.
 
 
Sismik Kalem
7.11.2015 14:55:01
Kırılmaya aday Adalar veya Ganos Fayı´ ndan herhangi biri tek başına kırılırsa depremin büyüklüğü 7,2 civarında olur. Bana kalırsa KAFz nin Marmara Denizi içinde kalan kısmında birikmiş yüksek miktardaki stres yüzünden ikili veya üçlü kırılma olabilecektir ve olası depremin büyüklüğü en az 7,6 dan büyük olacaktır. Ondan sonra da 5-6 saniye sonra diğer segmentler kırılacak. Sismotektonik gidişat o yönde. 6,8 lik Gökçeada depreminden sonra bu senaryo giderek ağırlık kazanmaya başladı. Benim 1999 dan beri görüşüm bu yöndeydi. Söz konusu fay hattının 1509 daki gibi 4 segmentli ya da 1766 da olduğu gibi ard arda 2 şer segmentli kırılma yeteneği mevcut. Geçmişte ne olmuşsa gelecekte de benzeri yaşanabilir. 17 Ağustos 1999 Kocaeli Depremi´ nde sadece Gölcük Segmenti kırılsaydı depremin büyüklüğü 7 civarında olurdu. Ne yazık ki öyle olmadı, 5 segment birden kırıldı ve büyüklük 7,8 magnitüde ulaştı. Karot örnekleri ile yapılan araştırmaların sonuçları İngilizce yayın yapan uluslararası hakemli peryodik dergilerde yayınlanıyor. İsterseniz internet adreslerini verebilirim.

Selim Paçacı
9.11.2015 13:58:53
Hocam ilgili İnternet adreslerini belirtirseniz çok memnun olurum. Bu arada bu araştırmalar neden Türkçe de olarak yayınlanmaz anlayamadım. Saygılarımla.

  • BIST 100

    9645,02%-0,50
  • DOLAR

    32,54% 0,13
  • EURO

    34,87% 0,67
  • GRAM ALTIN

    2434,65% 0,09
  • Ç. ALTIN

    4017,93% -1,36
  • Çarşamba 26.4 ° / 14.4 ° Güneşli
  • Perşembe 21.3 ° / 10.9 ° Güneşli
  • Cuma 20.9 ° / 10.4 ° Güneşli

Balıkesir

24.04.2024

  • İMSAK 04:39
  • GÜNEŞ 06:11
  • ÖĞLE 13:12
  • İKİNDİ 16:58
  • AKŞAM 20:02
  • YATSI 21:29