Erhan GÖÇMEN Göçmen/yorum


    “TRABLUSGARP’DA  BİR  AVUÇ KAHRAMAN”

    “TRABLUSGARP’DA  BİR  AVUÇ KAHRAMAN”


Bu satırlar ünlü tarihçi CEMAL KUTAY’ın 1978 yılında Posta Kutusu yayınlarından çıkardığı tarihi bir anı kitabının adından aalınmıştır. Bilindiği gibi eski ismi Trablusgarp bu günkü ismi Libya, bir Kuzey Afrika ülkesi olup yaklaşık 400 yıl Osmanlı idaresi altında kalan bir vatan parçasıydı Trablusgarp. Gerek coğrafi gerekse politika ve hatta ekonomik açıdan baktığımız da bu önemli bölge öneminin hiç azalmadığı gibi bu gün daha da arttığını görüyoruz.

  Özellikle bu gün Türkiye ile Libya arasındaki ilişkilere baktığımızda 1911 yılında İtalya tarafından işgali karşısında başta Mustafa Kemal Atatürk, Enver bey, Teşkilat-ı Mahsusa’nın ilk başkanı Eşref Sencer Kuşçubaşı, Ali Fethi, Fuat Bulca olmak üzere 20’ye yakın korkusuz, bir avuç kahraman insanın uçsuz bucaksız Libya çöllerinde yaptıkları inanılmaz mücadelelerin yapıldığını öğreniyoruz..

        Özellikle Libya konusuna yakından bakarak biraz okuyup araştırdığımızda 1880’li yıllardan bu tarafa doğru geçen yıllar içinde BATI DÜNYASINDAN  önce Osmanlı’ya  sonrasında ise Türkiye Cumhuriyeti üzerine devamlı olarak estirilen bozgunculuk faaliyetlerine dönük epey alınacak dersler olabileceğini düşünüyorum.  

   Aslında tarihi olayları değerlendirirken alınabilecek derslerin de hiç unutulmaması gerektiğini düşünenlerden birisi olarak kitabın içindeki iki önemli öz eleştiriyi bu yüzden sizlerle paylaşmak istedim. Önce tarihçi Cemal Kutay’ın kitabın ön sözünde yazdığı aşağıdaki paragrafı dikkatlerinize sunmak isterim.

   “ Trablusgarb’ın getirdikleri içinde büyük bir hayal kırıklığı vardı. Çünkü biz, Meşrutiyeti ilan edince Batı’nın güvenini kazanacağımıza, hakkımızdaki olumsuz düşüncelerin mutlakiyet rejiminden kopup geldiğine inanıyorduk. İtalya’nın saldırgan düşüncesini bilmekle beraber Tunus, Fas, Cezayir’den sonra elimizde kalmış son Afrika beldesini 24 saatlik bir ültimatom sonrası işgal edeceğini hatırımıza getirmiyorduk”

     Lütfen bu satırları aklımızda tutarak kitabın 11. sahifesine bakalım. Bu kez. Mustafa Kemal Atatürk’ün isteği ile Trablusgarp anılarını kaleme alan Fuat Bulca anılarına başlarken şu hatırlatmayı yapıyor.

   “ İkinci Meşrutiyet bir heyecan tufanı içinde ilan edilmişti. Rejimin değişmesiyle devlet ve milleti üzen yıllanmış bütün dertlerin sihirli bir değnekle dokunulmuşcasına ortadan kalkacağına inanıyorduk. Hayal kırıklıkları gecikmedi. Önce Avusturya, Bosna- Hersek’i sınırları içine kattığını ilan etti. Yunanistan ise Grit’e benimdir dedi. Bize kucak kucak açıp yardım beklenirken tam tersine gerçek anlamıyla derlenip toparlanmamızı önleyecek güçlükler önümüze yığılmaya başladı.”

   1908 ll. Meşrutiyet öncesi yıllara baktığımızda biliyoruz ki Balkanlardan taa Arabistan sınırlarına kadar Osmanlı topraklarının hemen hemen her noktasında demokrasi ve özgürlükler bahane edilerek milliyetçilik akımlarının körüklenmesiyle bir taraftan devletin zayıflatılması diğer taraftan da parçalanmasının hedeflendiğini görüyoruz. İşte o zor günlerde ll. Meşrutiyetle beraber teşkil edilen ilk mecliste bulunan vekil (sahife 37) sayıları da çok dikkat çekici olduğunu söylemek isterim. Örneğin 142 Türk vekile karşılık 60 Arap, 25 Arnavut, 23 Rum, 12 Ermeni, 5 Musevi, 4 Bulgar, 3 Sırp ve bir Romanyalı vekil bulunuyordu mecliste. Bakınız yazar Cemal Kutay bu günleri anlatırken söyledikleri de çok anlamlı ve de ders niteliğinde.  Şöyle diyor ünlü yazarımız, bu nazik ve buhranların asıl ve öz kaynağı olan azınlık içinde yapılacak ilk şey, milli birliği titizlikle koruma olmasına rağmen, derin ayrılıklar Türk milletvekilerini ayrı ayrı yollara ve akımlara sürüklüyordu. Orduya siyaset girmiş, subaylar asıl işlerini bırakarak politikaya eğilmişlerdi. Öyle ki, muvafık ve muhalif ordu mensuplarının kalpaklarının biçimi bile başkaydı diyor.

   Ne yazık ki bu acıklı durumlarla beraber önce Trablusgarb’ı sonra Balkanları ve ardından tüm orta doğuyu ( 7 yıl içinde)ve hatta Anadolu’yu derken Allahtan Atatürk’müz Samsun’a çıktı da bu güzel Anadolu’muzu kurtarmayı başardık.

  Aslında Osmanlı’ya dayatılan bu demokrasi ve özgürlükler konusu sadece bizim ülkemizde değil emperyalizmin gözü olduğu her yerde yönetimleri zayıflatarak darbelere zemin hazırlamak için hazırlanmış bir siyasal kılıftı adeta. İşte bunun siyasi bir kılıf olduğunu bu yazıda da göstermeye çalıştığım iki örnekte olduğu gibi onların Avrupa’ya dönük sitem dolu sözlerinden anlıyoruz. Örneğin 1908 yılında ilan edilen ll. Meşrutiyetin hemen ertesi yılı yani 1909 yılında yapılan darbe ile ll.Abdülhamit tahtan indirilerek  hataları ve sevaplarıyla işleyen bir devlet düzeninin bozulmasına neden olunmuştur.

       Ne yazık ki gerek Meşrutiyetin yapılmasından gerekse darbeden sonra hiç kimsenin bize, Osmanlı hükümetlerine dönerek ne iyi işler yaptınız, yapıyorsunuz, sizlere artık destek olma zamanı gelmiştir denmediği gibi hükümetler üzerindeki baskıları daha da arttırılarak başlayan yönetim krizleri ile beraber o koskoca imparatorluk toprakları daha 10 yıl olmadan elimizden çıkıvermişti.

  Ellerinde çok kısıtlı imkanları olmasına rağmen İtalyanları sahilden dışarı çıkarmayarak büyük bir zafer kazanan içinde Mustafa Kemal Atatürk’ümüzde bulunduğu bu kahraman askerlerimizin yaşadıklarını bu anı kitabı ile öğrenebileceğinizi hatta kazanılmış böylesi bir zafere rağmen İstanbul’dan gelen hemen teslim olun emrini de önceleri tanımazlar hatta burada bir Türk devleti dahi kurmayı düşündüklerini hatırlatmak isterim.

 Unutmayalım, tarihimiz zenginliklerle dolu bir tarihtir. Bu tarihe sahip çıkarken en küçük dersleri almaktan da kaçınmayalım. Atamızın büyük zorluklarla kurduğu bu aziz vatanın, Türkiye Cumhuriyetinin ilelebet varlığını  sürdürülmesini istiyorsak eğer mutlaka geçmiş tarihimize bakarak dersler çıkartmalıyız. Ayrışmayı , bölünmeyi, değil birlikte olmayı mutlaka başarabilmeliyiz artık..

  Esen kalınız.

  15 Haziran 2020   ERHAN GÖÇMEN

  • BIST 100

    9045,38%2,71
  • DOLAR

    32,31% 0,20
  • EURO

    35,03% -0,23
  • GRAM ALTIN

    2292,57% 0,68
  • Ç. ALTIN

    3840,99% -0,36
  • Perşembe 22.6 ° / 10.7 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Cuma 22.9 ° / 9.8 ° Güneşli
  • Cumartesi 24.7 ° / 11.1 ° Güneşli

Balıkesir

28.03.2024

  • İMSAK 05:27
  • GÜNEŞ 06:52
  • ÖĞLE 13:19
  • İKİNDİ 16:49
  • AKŞAM 19:35
  • YATSI 20:54