Güzel ve yalnız ülkem Türkiye` nin genelinde olduğu gibi Bandırma` mızın da biricik kusuru çok yakınında bulunan 3 ayrı fay hattı tarafından deprem ile tehdit edilmesidir.
Bilindiği üzere ülkemizin çok büyük bir kısmı ölümcül depremler kuşağında yer alır.Türkiye` de biraz ağır aksak da olsa deprem ile ilgili birtakım araştırma çalışmaları sürdürülmektedir. Yapılan bu kısıtlı araştırmalardan Bandırma` mız için ( ne yazık ki.. ) müjdeli haberler veremiyorum (!)
MTA uzun süredir ihmal ettiği diri fay haritasının güncellenmesi işlemini nihayet tamamlamak üzeredir. Fakat ne yazık ki Bandırma için haberler hiç de iç açıcı değildir. Daha harita ortada yokken Türkiye` deki aktif fay hattı uzunluğunun iki katına çıkacağı haberleri gerçekten içimizi karartıyor. Haritalama işlemi tamamlandığında Bandırma` nın 1. dereceden deprem kuşağı içinde yer alacağı ise aşikardır.
Bu yılın Ocak ayı sonlarında 1884 Eğitim, Kültür ve Dayanışma Vakfı tarafından İstanbul Teknik Üniversitesi' nin Taşkışla binasında düzenlenen Beklenen İstanbul Depremi konulu konferansta konuşan İTÜ Maden Fakültesi Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Celal Şengör, yeni bulgular ışığında bazı yeni bilgiler vermişti. Prof Dr. Celal Şengör, TPAO` nun Marmara Denizi` nde yaptığı doğal kaynak arama çalışmaları sırasında elde edilen verilerden yararlanılarak Marmara Denizi` nde bugüne kadar bilinmeyen yeni bir fay hattı ortaya çıkardıklarını ve bu konuda yakında ayrıntılı bir makale yayınlayacaklarını kamuoyuna duyurmuştu. Bu makale henüz yayınlanmadı ama NTV` de canlı yayında harita başında yaptığı açıklamalarda Celal hocanın kamuoyuna müjdelediği kadarı ile (!) bu fay hattı Gemlik Körfezi` nden Bandırma` ya doğru uzanıyordu.
Nur içinde yatsınlar (!) Atalarınız bizlerden çok daha önceleri bu topraklarda yaşıyorlardı ve bu depremleri çok daha hafif bir bedel ödeyerek atlatıyorlardı. 17 Ağustos 1999 Gölcük Depremi çarpık yapılaşma olan bir yerleşim biriminde meydana gelince sonucu gördük. 12 Kasım 1999 Düzce Depremi ise Anadolu` nun geleneksel yapı stoklarının hala muhafaza edildiği Düzce` de depremin büyüklüğü 7,2 olmasına rağmen sadece 700 can almıştı. Durum aslında hiç de öyle söylenildiği ve zannedildiği gibi değil, efendim ABD` de, Japonya` da da çok büyük depremler oluyor ama oralarda can kaybı olmuyor. Daha 1995 yılında Japonya` nın Kobe şehrinde meydana gelen hemen hemen aynı büyüklükteki bir depremde 5000 can kaybı olduğu biliniyor. Jaonya` daki yapı stoğunun kalitesi ise tartışma götürmez bir gerçektir. Demek ki sorun yapı stoğumuzdan kaynaklamaktadır. Yapı stoklarımız deprem güvenli olsaydı depremlerden böyle ödümüzün patlamasına gerek kalır mıydı hiç?
Ne yazık ki güzel Bandırma` mız da 1970` li yıllardan itibaren, o zamanlar pek moda olan, "çok katlı" ve "deprem güvensiz" betonarme binalar ile dolduruldu. Hatta Bandırma` daki bu betonlaşma pek çok vilayeti kıskandıracak bir hıda yapıldı. 80` li yıllara gelindiğinde Bandırma` nın her yerini mantar gibi bitiveren yüksek binalar kaplamıştı bile.
Dünya` nın bugün geldiği teknolojinin bir sonucu olarak bazı gelişmiş ülkelerin "suni depremler" yaptıkları yönünde bazı komplo teorileri ve spekülasyonlar üretilmektedir. Belki de Tesla` nın HAARP teknolojisiyle suni deprem yapmak mümkün olabilir. Fakat depremlere engel olan bir teknoloji bugüne kadar duyulmuş ya da görülmüş bir şey değildir. Yani bir yerde meydana gelecek olan bir depremi durduracak ya da engelleyecek bir teknolojinin icadı mümkün değildir.
O halde depremler ile baş edebilmenin tek yolu, depremleri engellemek değil deprem güvenli yapı inşa etmektir. Deprem güvenli yapı ile kast edilen şey ise depremde hiç yıkılmayan binalar değil, depremden sonra insanların sağ olarak çıkabildikleri binalardır. Betonarme karkas yapıların depremden sonra ayakta kalabilmesi için taşıyıcı sistemlerinin depremden zarar görmemesi gerekmektedir. Bu da ancak projeye uygun, kaliteli yapı malzemeleri kullanmakla mümkün olabilir. Deprem sırasında Nükleer Santral` ler, Barajlar, Elektrik Üretim Santralleri gibi bazı kritik tesislerde en ufacık bir çatlak olması bile istenilmez ve bu binalar ona göre dizayn edilirler. Şehir halkının içinde yaşadıkları yapılar için ise durum böyle değildir. İnsanlar depremden sonra hayatta kalabiliyorsa, o yapılar deprem güvenlidir denilir. Fakat ne yazık ki ülkemizdeki yapı stoğunun çoğu bu koşula uymamakta ve daha deprem başladığı anda insanlar binalarının altlarında kalmaktadırlar.
