SALÂH BİRSEL(1919-1999)
Asıl ismi Ahmet Selahattin olan şair, deneme ve inceleme yazarı Salâh Birsel,14 Kasım 1919’da, Bandırma’da doğdu.
İzmir Erkek Lisesi’ni (Bugünkü ismiyle İzmir Atatürk Lisesi) bitirdi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü öğreniminin ardından İstanbul Nişantaşı Ortaokulu’nda Fransızca öğretmenliği yaptı. Bankacılık, iş müfettişliği, Edebiyat Fakültesi Kitaplık Müdürlüğü görevlerinde bulundu. Ankara’da, Türk Dil Kurumu Yayın Kolu Başkanlığı görevini yürüttü. Ankara Üniversitesi Basımevi Müdürlüğü’nden emekli oldu.
Salâh Birsel, şiiri, duygunun baskısından kurtarıp, zekânın ürünü durumuna getirmek için çaba harcadı. Her şiirinde yeni bir ses, yeni bir yapı oluşturmaya çalıştı. Ona göre, bir şiir, yalnız o şiire giren değil, girmeyen sözcüklerden de oluşur. Bir şiirin güzelliği, kendi dışında bıraktığı sözcüklerin sayısıyla doğru orantılıdır. Bir şiir, göründüğünden çok daha başka bir edebiyat ürünüdür. Bir şiirin güzelliğine, düzen ve örgüsüne hemen varılamaz. Okuyucunun, şiire ulaşabilmesi için şiiri tekrar tekrar okuması, kendisini günlük etkinliklerin baskısından kurtarması, ruhunu arıtması, yıkaması, bir düzene sokması gerekir. Salâh Birsel, duygulu şairi değil, usta şairi; lirik şiiri değil, zekâ şiirini savunur. Şiirin, düşüncelerle değil, sözcüklerle yazıldığını bildiği için “Şair, sözcüklerin üzerinde çok durmak, az bilineni de, yığınların diline sokmak zorundadır” der. Şiirlerinde bu görüşler yansır.
Birsel, 1937 yılında ilk şiirinin “Gündüz” dergisinde yayınlanmasının ardından 1941’de, bugünkü şiir alanına girer. Şiirin bir yapı işi, şairin görevinin güzel, başarılı biçimler kurmak olduğu görüşüne varır. Bu anlayışla Varlık, Türk Dili, Seçilmiş Hikâyeler, Yeditepe dergilerinde yazdı.
1999 yılında, İstanbul’da yaşamını yitiren Salâh Birsel’in mezarı Feriköy mezarlığındadır.
BİRSEL’DEN İKİ ŞİİR
SEVDİM SENİ EY İNSAN
Ben ölmem
İşimi bilirim ben
Ecel zangoçlarını bile
Bir çırpıda atlatırım
Sıfır denize yuvarlasanız
Lime lime doğrasanız kafamı
Bu odalardan, bu kitaplardan
Ayrılamam, ayrılamam
Dört elle yapışırım, sokaklara
Mavilere, beyazlara abanırım
Güzellikler beni yormaz
İnan olsun yaşlanmam
Hiçbir şeyden ürkmem
Kim ne derse desin
Ey insan, seni sevdim
Ben ölmem, ben ölmem
YAŞAMA SEVİNCİ
Herkes sek sek yürür
Ben yalınayak koşarım
Herkes gülerken ağlarsa
Ben ağlarken gülerim
Asık suratlara değil
Anaç kikiriklere bayılırım
İçim ahu gözlüdür
Her şeye aynadan bakarım
Ozanlar, çevresine
Devedikeniyle göz kırparsa
Ben temmuz sıcağıyla
Gerdaniye buselikle yaklaşırım
Kapı mandallarını hop hop
Zıplatan da benim
Yedi renk Acem dibasını
Okurlarımın önüne sererim
Yaşamak benim sevincim
Benim kanım sevgilim
Yaşam biçimidir diye
Ölümü de severim
