İrfan AYDINOĞLU -SİSMİK KALEM


BEKLENEN İSTANBUL DEPREMİ İÇİN BİR İYİ BİR DE KÖTÜ HABER

MAKALENİN ELEŞTİRİSİ: MARMARA FAYLARI HİDAYETE Mİ ERDİ?


/resimler/2017-5/19/1334143937848.jpg

Almanya´da uzun yıllar önce başlatılan ve yeni tamamlanan bir araştırmaya göre, Kuzey Anadolu Fay Hattı´nda meydana gelecek olası İstanbul Depremi´nin merkez üssünün Marmara Denizi´nin doğusunda olacağı, depremin büyüklüğünün ise 7 magnitüd civarında olacağı iddia ediliyor.

GFZ Alman Jeoloji Araştırmaları Merkezi´nde (GFZ German Research Centre for Geoscience) Prof. Dr. Marco Bohnhoff yönetiminde yeni tamamlanan ve Geophysical Journal International´da yayımlanan araştırmaların sonunda ulaşılan sonuçları şöyle:

Makalede Marmara Fay Hattı´ndaki bir dizi ufak depremin analiz edildiği söylenerek, Fay hattının batı kanadındaki tektonik plakaların birbirlerine çok düşük bir hızda ilerlediğini belirleyen araştırmacılar bunun ufak sarsıntılara ve ?tekrarlayıcı? adı verilen hareketlenmelerin meydana getirdiğini vurguluyor. Fakat fay hattının doğu kanadında, İstanbul´a yakın olan noktalarda tektonik plakaların tamamen kilitlendiği belirlendi, bu sebeple herhangi ?tekrarlayıcı? hareket olmadığı için burada biriken tektonik enerji, büyük bir depremin de meydana gelme olasılığını artırıyor. Fakat bunun Marmara Denizi´nin doğusunda olması İstanbul´un şiddetli bir deprem yaşamayacağı ihtimalini öne çıkarıyor.

Farklı kaynaklardan elde edilen verileri inceleyen Bohnhoff, depremin Marmara Denizi´nin batısında gerçekleşmesinin ?bir iyi bir de kötü haber? olduğunu söylemiş. Bohnhoff en son 2013 yılında yaptığı araştırmalar sonucunda İstanbul´da 7 büyüklüğünde bir depremin gerçekleşebileceğini iddia etmişti.

Bohnhoff, ?Önceden uyarı vermek için daha fazla zamanımızın olması iyi bir haber olabilir. Fakat kırılmanın yönü İstanbul´a doğru olacağı için daha şiddetli bir deprem yaşanabilir. Fakat şu an araştırmalarımız, depremin merkez üssünün İstanbul dışında yaşanacağını gözler önüne seriyor. Bu da korunma için az zamanımız olacağını ama çok daha güçsüz bir sarsıntıyla karşı karşıya olacağımızı gösteriyor? yorumunu yapmış.

/resimler/2017-5/19/1334394250836.jpg

  MAKALENİN ELEŞTİRİSİ: MARMARA FAYLARI HİDAYETE Mİ ERDİ?

Alman araştırmacılar özetle: Marmara Fay hattı creep yapıyor (depremsiz kayıyor) bu yüzden üzerinde stres biriktiremiyor, yeterli stresi olmadığı için de 7 magnitüdden büyük bir depremi üretemez diyorlar.

Keşke haklı olabilselerdi, fakat ne yazık ki böyle bir durum söz konusu bile değildir.

Bir an için eğer bu çıkarımlarının doğru olduğunu kabul edecek olsak bile Marmara Fayları´nın 7 magnitüdden büyük bir deprem üretememesi durumu mantıksal olarak yine hatalı bir çıkarımdır.

Eğer durum gerçekten de böyle olsaydı bu defa da depremin bekleme süresi (peryodu) uzayacaktı. Marmara Fayları 30 yıl, 50 yıl gerekirse 100 yıl daha deprem üretmeyerek fayın kırılma eşiğini aşan miktarda stresin birikmesini bekleyerek, yine tarihsel depremlerde ürettiği magnitüdlere uygun büyüklükte bir deprem üreteceklerdir. Bu büyüklük de tahmin edileceği üzere yine 7´nin çok daha üzerinde olacaktır. Bunun böyle olduğunu anlamak için tarihsel depremlere göz atmak yeterlidir.

Fayın ?creep yapma? olayına gelince:

Her şeyden önce Marmara Denizi içinden geçen fay hattının geometrik yapısı creep yapmasına elverişli değildir. Kuzey Anadolu Fay zonunun kuzey kolu Marmara Denizi içinde dümdüz bir çizgi halinde devam etmeyip iki kez yaklaşık 120° lik açı yaparak doğrultu değiştirmeye zorlanıyor. İkincisi, Marmara Ortası Fayı da düz bir çizgi şeklinde sürekli olarak devam etmeyip, tam ortasında girişim yaparak, batıda iki ayrı segmente ayrılıyor, doğuda ise doğrusal  (lineer) olmayan daha karmaşık yapıda segmentlere ayrılmış durumdadır.

Böylesine karmaşık bir yapı creep yapmayı nasıl becerebilecek? Bu mümkün değil.

Durumun böyle olmadığının diğer bir kanıtı ise tarihsel depremlerdir.

Eğer Marmara Faylarının depremsiz kayma (creep) yeteneği olabilseydi İstanbul´ da yıkım yapan tarihsel depremlerinin hiç birinin gerçekleşmemiş olması gerekirdi. Yani günümüze kadar İstanbul hiç yıkılmayacaktı. O zaman da şu soruyu yanıtlamaları gerekir, son 1500 yılda İzmit´ten Saroz´a kadar olan bir alanda İstanbul´da hasar yapmış 38 adet yıkıcı tarihi deprem nerede olmuştur?

Marmara Fayları durup dururken hidayete mi erdiler de huyunu suyunu ( karakterini) değiştirerek de creep yapmaya başladılar?

/resimler/2017-5/19/1335361908126.jpg

ASIL PÜF NOKTASI ?TEKRARLANAN DEPREMLER? OLMALIYDI

Görünüşe göre Alman araştırmacılar araştırmaları sırasında altın madeninin ana damarına ulaşmışlar, fakat bulduklarının ne olduğunu anlayamamışlar, bu sarı taş da ne ola ki böyle diye değerini bilmeden duvar yapımında yapı taşı malzemesi olarak kullanmışlar.

Alman araştırmacıların inceleyip araştırdıklarını söyledikleri Marmara Denizi´ nin batısında meydana gelen bir dizi tekrarlanan depremler Tekirdağ Açıkları´ ndaki mikro deprem aktivitesidir ve bu tespit doğrudur. Ancak eksiktir.

Araştırmacılar ? fay hattının batısında tektonik plakalar birbirlerine çok düşük bir hızla ilerliyor ve bu durum küçük sarsıntılar şeklinde ?tekrarlanan hareketlenmeler" (mikrodeprem aktivitesi) meydana getiriyor. Fay hattının doğusunda, İstanbul´a yakın bölgede ise tektonik plakalar hareketsiz, fay kilitlenmiş durumda, bu sebeple herhangi ?tekrarlanan hareket? yani deprem aktivitesi olmuyor ve burada biriken tektonik enerji, büyük bir depremin de meydana gelme olasılığını artırıyor? tespitleri ise hatalıdır. Çünkü deprem üretmiyor dedikleri Marmara´ nın doğu kısmında tam 5 defa tekrarlanan bir dizi depremcik aktivitesi gerçekleşmiştir.

Herhangi ?tekrarlanan? hareket olmadığı için fayın kilitlendiğini söyledikleri Marmara Denizi´ nin doğusundaki Çınarcık Çukurluğunda Ekim 2016 tarihinden Mart ayına kadar 22 şer adet mikro depremcikten oluşan ve belirli aralıklar ile tam 5 kez tekrar eden deprem fırtınaları gerçekleşmiştir.

Yani tekrarlanan deprem fırtınaları araştırmacıların söyledikleri gibi yalnızca Marmara Denizi´ nin batı kısmındaki Tekirdağ Açıkları ile sınırlı kalmıyor aynı zamanda Orta Marmara Fayı´nın girişim yaptığı fayın orta kesiminde ve doğuda Çınarcık Çukurluğu´nda da tekrar eden mikro deprem aktiviteleri meydana geliyor.

Yapılan bunca masrafa, verilen emeğe ve harcanan onca zamana rağmen bence bu araştırmadan hiçbir elle tutulur sonuç çıkmamış. Araştırmacılar olaya dürbünün ters tarafından bakmışlar, Marmara faylarının yapısını dikkatlice incelememişler tarihsel depremleri tamamen göz ardı etmişler.

7 yıl devam eden bu uzun soluklu araştırma ne yazık ki tam da en önemli aşamasında sona ermiş.

Çünkü araştırmalarında İstanbul Depremi için en önemli ipucunu yakalamışlar fakat bunun öneminin farkına varmayarak üzerinde hiç durmamışlar ve araştırmayı sona erdirmişler. Prof. Dr. Marco Bohnhoff´ un tespit ettiklerini ve incelediklerini söylediği Marmara Denizi´ nde meydana gelen bir dizi tekrar eden depremcikler olayı işin püf noktasını oluşturuyordu.

2016 yılının Ekim ayından 2017 Mart ayına kadar Çınarcık Çukurluğu´nda meydana gelen 22´ şer adet mikro depremcikten oluşan ve belirli aralıklar ile tam 5 kez tekrar eden deprem fırtınalarından sonra Marmara Denizi tamamen suskunlaştı. Artık hiç deprem üretmez oldu. Bu durum uzun süredir bu şekilde devam ediyor.

Marmara Denizi´ nin suskunlaşmasının, deprem üretmekten vazgeçmesinin anlamı ise ana şokun artık çok yaklaştığı şeklinde olabilir. Araştırmacıların asıl bu konuyu araştırmaları, Marmara Denizi´ nin suskunlaşmasına bir yorum getirmeleri gerekirdi.

/resimler/2017-5/19/1336030033655.jpg

  • BIST 100

    8718,11%-1,25
  • DOLAR

    32,33% 0,16
  • EURO

    35,16% -0,03
  • GRAM ALTIN

    2240,47% -0,12
  • Ç. ALTIN

    3950,05% 0,00
  • Salı 15.7 ° / 3.8 ° false
  • Çarşamba 7.9 ° / 2.4 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Perşembe 12.4 ° / 3.3 ° Güneşli

Balıkesir

19.03.2024

  • İMSAK 05:43
  • GÜNEŞ 07:06
  • ÖĞLE 13:21
  • İKİNDİ 16:45
  • AKŞAM 19:26
  • YATSI 20:44