Havalar ısınıyor, insanlar evlerinden dışarı çıkıp sahillere akın
etmeye başladılar, balıkçı tekneleri denize açılmaya başladı. Amatör
balıkçılar sahillerden balık tutuyorlar. İnsanlar bu günlerde doğa ile
haşır neşir olmaya başladı.
Depremler meydana gelmeden önce doğada bir çok sıra dışı olaya neden
olurlar. Doğada meydana gelen bu anormal olaylar deprem öncesinde;
hayvanları, bitkileri ve insanları da etkiler ve bir takım davranış
değişikliklerine neden olur. Depremlerin öncesinde atmosfere yayılan
elektrik ve manyetik alanların, pusula, mıknatıs, cep telefonu,
bilgiayarlar, çeşitli elektrikli ev aletleri ve kuarz saatlerini
etkilediği daha önce meydana gelen büyük depremler öncesinde sıklıkla
gözlemlenmiştir. Özellikle büyük depremlerden önce;
kaplıca ve yer altı sularının sıcaklığının, debisinin ve
berraklığının değiştiği, bazı kaplıca ve kaynak sularını tamamen suyu
kesilirken, daha önce hiç su çıkmayan yerlerden yeni su kaynaklarının
çıkmaya başlaması,
Herhangi bir rüzgar yokken, deniz çarşaf gibi dümdüz olduğu halde
sebebi bilinmeyen dalgaların oluşması,
Denizde balıık ve diğer canlıların topluca ölümleri,
Midye, istiridye gibi çeşitli deniz kabuklularının, yosun ve deniz
börülcesi gibi deniz bitkilerinin bulundukları yerden koparak bol
miktarda sahile sürüklenmesi,
Deniz suyunun anormal miktarlarda ısınması,
Karıncaların evleri istila ettiğine, çay dökülmüşçesine bir araya toplanmaları,
Yılan, köstebek gibi yerin altında yaşayan hayvanların topluca
topraktan dışarı çıkmaya başlamaları
Bitkilerin ve çiçeklerin zamansız sararıp solmaları kurumaları ya da
zamansız çiçek açmaları
Gökyüzünde deprem ışıkları görülmesi
Elektrikli ev aletlerinin düzensiz çalışmaya başlaması,
Radyo ve televizyon kanalların karışması, kendi kendine değişmesi ve
parazitlenme meydana gelmesi,
Cep telefonlarında bellek karışıklıkları meydana gelmesi, şarj
değişimleri ya da kendi kendine kapanıp açılma gibi etkilerin
oluşması
İinsanlarda baş dönmesi, bulantı, kusma, nedensiz ağrılar, tabanlarda
yanma hissi, kadınlarda adet düzensizlikleri gibi biyolojik etkilerin
oluşmasına,
ilişkin bulgulara rastlanmıştır.
17 Ağustos 1999 İzmit Depremi`nden önce de bir çok sıra dışı olay
yaşanmıştır. Ne var ki yukarıda sıralanan biçimde farklı doğa
olaylarına tanıklık etmiş bir çok kimse, bu olayların bir anlamı olup
olmadığının o dönemde bilincinde değildi. Bu türden anormal doğa
olayların iletilebileceği ve değerlendirilebileceği bir merkez de
mevcut değildi. Bu nedenle 17 Ağustos 1999 depreminden sonra alınması
gereken önlemler arasında doğa olaylarının bilinçli bir biçimde
gözlemlenerek, bu bilgilerin bir merkezde toplanması, zamanında ve
uzman kişiler tarafından değerlendirilmesi de yer almalıdır.
Ülkemizde doğa gözlemleri maalesef düzenli bir biçimde yapılıp
sonuçları gerektiği biçimde değerlendirilemiyor. Oysa bu gözlemler çok
önemli olup yaşamsal bir önem arz ederler. İnsanların bu konuda
istekli olmaları yönündeki kararları yaşama tutunma ile ölüm
arasındaki tercihleridir bir bakıma. İnsanlar doğa gözlemleri
konusunda birazcık çaba sarfedilip bilgilendirilip
bilinçlendirilirlerse bundan sonra doğa gözlemleri, gönüllü olan
kimselerin bizzat kendileri tarafından tek başına yapılabilir. Bu işi
kim yapacak? Hiçbir kurum ve kuruluş bu işi gönüllü olarak
üstlenmediğine göre doğa gözlemleri yapmak deprem riski olan
bölgelerde yaşayan insanlara düşüyor. Çünkü deprem felaketi doğrudan
onların hayatlarını tehdit ediyor. İnsanlar bu konuda birazcık
bilgili, bilinçli ve istekli davranırlarsa kendilerinin bile
beklemediği ölçüde amatör birer "doğa gözlemcisi" hatta "amatör
sismolog" bile olabilirler. Öğrendikleri ve edindikleri bu küçük fakat
çok önemli bilgileri kendi etrafında bulunan yakınlarına da aktararak
çok kısa bir sürede amatör bir "gözlemci ordusu" oluşturulabilir.
Gerekli gözlemler önceden yapılıp değerlendirilebilirse olası büyük
bir deprem bir sabah ansızın kapımızı çalamıyacaktır. En azından ben
bunun böyle olduğuna inanıyorum.
