Muğla` Bozburun` da halen deprem fırtınası formatında sürmekte olan
sismik aktivite 6 magnitüdlün üzerinde bir ana şok ile sonuçlanabilir.
Ege Denizi` nde Muğla`nın Marmaris İlçesi Bozburun açıklarında bir
süredir devam etmekte olan sismik aktivite dün sabahtan itibaren
hızlanıp deprem fırtınasına dönüştü, 24 saat içinde aralarında 4,3
büyüklüğüne ulaşan 120 adetin üzerinde deprem üretti. Bu durumu
doğurup besleyen neden ise Ege Denizii` nin güneyindeki aktif volkanik
yayı üzerinde özellikle Santorini Volkanı` nı besleyen mağma
odasındaki altındaki ısıl etkinlik artışı olabilir. Bana göre 19 Mayıs
2011 tarihli 5,9 büyüklüğündeki Simav Depremi de bu fenomenin
sonuçlarından birisidir. Aslında Ege Denizi ve Batı Anadolu kabuğunun
altında dönemsel olarak genel bir ısıl etkinlik artışı yaşanıyor.
Bu ısıl etkinlik artışının sürücü mekanizması ise Japon dalma-batma
zonunda 11 Mart 2011 tarihinde meydana gelen 9,4 magnitüdlü mega
dalma-batma zonu depreminin göreceli olarak durağan ( sabit ) olan ve
Dünya` nın en büyük plakası olan Asya Kıtası` na yaptığı darbenin
eninde sonunda gelip Helen yayı ( Rodos-Girit dalma-batma zonu ) na
baskı yapmasıdır. Japon dalma-batma zonui Asya kıtasının en doğu
ucunda, Rodos-Girit dalma batma zonui ise en batı ucuna bağlantılı bir
yitim kuşağındadır.Anadolu Mini Plakası, güney batıya doğru yılda
yaklaşık olarak 3 cm. hareket ediyor. Bu 3 cm`lik hareket te burada
bazı gerilmeleri biriktiriyor ve yer kabuğunda kırılmalar oluyor.
Afrika levhasının kuzeye doğru ittirmesiyle nedeniyle ,Girit adasının
güneyinden geçip Rodos adasının güneyinden ve Fethiye açıklarına kadar
uzanan Helen Yayı bir dalma-batma zonu yani bir ritim zonu. Afrika
levhasının yukarıya doğru ittirmesiyle Ege Deniz tabanı Helen Yayının
altına doğru dalıp yok oluyor.
Akdeniz Sismotektonik Sistemi` nin normal işleyişinde Helen Yayı
olarak bilinen bu yitim kuşağı, Afrika ve Arap Plaka` larının Avrasya`
ya yaptığı baskı sonucunda Rodos-Girit dalma-batma zonu boyunca
Avrasya` nın altına dalıp batması ve yerkürenin merkezine doğru
yaklaştıkça ergiyip yok olması süreci şeklinde çalışır.
Ancak nadiren de olsa, arada sırada 11 Mart 2011 tarihinde meydana
gelen 9,4 büyüklüğündeki Japonya Mega Depremi gibi küresel boyuttaki
olağanüstü olaylar nedeniyle bu işleyişe dışarıdan müdahale
edildiğinden, bu büyük darbenin sonucunda oluşan fiziksel ve kimyasal
birtakım değişimler yüzünden bu dalma-batma süreci düzensiz olarak
hızlanır. Bölgedeki kabuğun altında ısıl etkinlik artışı meydana
gelir. Bu ısıl etkinlik artışı volkanik faaliyetleri hızlandırır.
Volkanik depremler, deprem fırtınaları meydana gelir. Çok uzun
yıllardır uykuda olan bazı volkanlar uyanır. Ege Denizi` nde bulunan
Santorini Volkanı bu konuda oldukça sabıkalı olduğu bilinmektedir. Ya
1950 yılındaki gibi birkaç ay süre ile lav püskürten hafif bir patlama
yapar, bir müddet sonra püf diye söner ya da M.Ö 1627 yılında Girit`
teki Miken uygarlığını yeryüzünden silecek kadar şiddetli bir patlama
ile külleri kuzey kutbuna kadar ulaşan katastrofik ( küresel) bir
felakete sebebiyet verebilir.
Bodrum`a 250 km. mesafede bulunan turistik Santorini Adası` nda son
yıllarda karmaşık bir takım jeolojik fenomenin gelişmekte olduğu bir
süredir dikkatimi çekiyordu. Bunu yazılarımda belirtiyordum. (
okuyanlar bilir..) Bölgede son dönemde artan sismik faaliyetlerin yer
kabuğunda gözle görülmeyen ancak, GPS ile tespit edilebilen
değişikliklere yol açtığını, bunun da Santoroni Yanardağı`nın
faaliyetlerini etkilediği, Santorini Yanardağının tıpkı fırında
pişmekte olan kek gibi kabarmaya başladığı son zamanlarda bazı bilim
adamlarının da dikkatini çekmiş durumda. Bu konuda yapılmış veya halen
devam etmekte olan çeşitli bilimsel çalışmalar mevcut ve bu konuda
arada sırada ilginç iddalar, spekülasyonlar basına yansıyor.
