“Basın hukuku” konusunda ülkemizin önde gelen isimlerinden olan Av. Fikret İlkiz, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Ömer Seyfettin Fakültesi “Yeni Medya ve İletişim Bölümü” öğrencileriyle bir söyleşide bir araya geldi.
Bandırma Gazeteciler Cemiyeti(BGC) etkinliği kapsamında, gazeteci-yazar Önder Balıkçı’nın moderatörlüğünde gerçekleşen “Medya dünyasında basın hukuku” konusunda düşüncelerini açıkladı.
Konuşmasına her bireyin bilgi edinme ve ifade özgürlüğü hakkı bulunduğunu vurgulayarak başlayan İlkiz, 4 Kasım 1950’de imzalanan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin, diğer tüm hak ve özgürlüklerin omurgası olduğunu belirterek, şunları söyledi:
“Bu sözleşmeye göre herkesin ifade özgürlüğü hakkı vardır. Sözleşmenin 10’uncu maddesinde, bu hakka kamu mahkemelerinin karışamayacağı, müdahale edemeyeceği, yani devletin ifade özgürlüğüne müdahale etmemesi gerektiği belirtilmiştir. Tabii ki ulusal çıkarlar tehlikeye girdiğinde ifade özgürlüğüne kısıtlama getirilebilir ama zorunlu önlemler olmadığı sürece buna başvurulmaması gerekir.”
GAZETECİLERİN YERİ CEZAEVİ OLAMAZ
9 Haziran 2004’te çıkan Basın Kanunu’na göre, gazetecilerin, haberleri için cezaevine atılmamaları gerektiğine dikkati çeken Av. İlkiz, “Bu kanun, ‘Basın özgürdür’ cümlesiyle başlar” dedi.
İfade özgürlüğünün, bilgi edinme, kamuya yayma, eleştirme, yorumlama ve eser yaratma hakkının kullanılması anlamına geldiğine işaret eden İlkiz, “Eğer bu hak kısıtlanıyorsa o toplum demokratik bir yapıda değildir. Kısıtlama yapılması zorunluluğu doğmuşsa da bunun için yeni bir kanun yapılmalıdır” diye konuştu.
SİYASAL İKTİDARLAR GAZETECİLERİ SEVMEZ
Siyasi iktidarların gazetecileri hiç sevmediklerini belirten İlkiz, şu değerlendirmede bulundu:
“Aslında devletlerin görevi, vatandaşların bilgi edinmelerini sağlamaktır. Devlet, zorunlu olmadıkça habere kesinlikle müdahale etmemelidir. Gazetecilikte nefret ve şiddet söylemi içeren haberler de kesinlikle olmamalıdır. Ancak Türkiye’de de, tüm dünyada da basın özgürlüğü geri gidiyor.”
YENİ MEDYA DÜZENİNE İHTİYAÇ VAR
Ülkemizde yeni bir medya düzenine ihtiyaç olduğunun altını çizen İlkiz, şu değerlendirmede bulundu:
“Ülkemizdeki medyanın yeniden güvenilir duruma gelmesi için medyada yeni bir düzene ihtiyaç vardır ve bu düzeni medyanın kendisi yapması gerekir. Eğer yapmıyorlarsa başkaları yapar. Artık gazeteciler, oturdukları masalarda habere takla attırarak haber yapma alışkanlığını bırakarak, haberi olduğu yere gitmelidirler.”
EN ÇOK ÜZÜLDÜĞÜ VE SEVİNDİĞİ OLAY
Girdiği davalar içinde en çok üzüldüğü ve sevindiği olayın öldürülen Evrensel Gazetesi muhabiri Metin Göktepe davası olduğuna dikkati çeken Av. Fikret İlkiz, şunları aktardı:
“Metin Göktepe olayının tüm yargılanma sürecini dönemin Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nail Güreli ve o dönemde başkan yardımcısı olan Turgay Olcayto ile birlikte takip ettik. Sonunda, Göktepe’yi işkence yaparak öldürdükleri belirlenen polislere 12 yıl ceza verildi. Bu cezayı çok önemsiyorum. Ancak eğer basın bu olayı sürekli gündemde tutmasaydı ve mahkeme aşamasını takip etmeseydi, bu cezaların verilmesi asla söz konusu olamazdı.”
Gazetecilerin görevinin olayları ortaya çıkarmak, gerektiğinde suç işleyenleri teşhir etmek olduğuna işaret eden İlkiz, “Gazetecilerin görevi bilinmeyeni aydınlatmak ve kamuda tartışılmasını sağlamaktır. Ortada suç varsa bu konu artık bağımsız ve tarafsız yargının işidir. Eğer bir ülkede bağımsız ve tarafsız bir yargı yoksa o ülkede demokrasi de yok demektir” diye konuştu.
İlkiz, söyleşinin ardından öğrencilerin sorularını da yanıtladı.
AV. FİKRET İLKİZ KİMDİR
Fikret İlkiz, 1950 yılında, Eskişehir’de doğdu. İstanbul Üniversitesi, Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu.
İstanbul Barosu Staj Eğitim Merkezi Kurucu Üyesi, AİHS ve Bireysel Başvuru Bölüm Başkanlığı, İstanbul Barosu Dergisi Yayın Kurulu Üyeliği, Türkiye Barolar Birliği İnsan Hakları Araştırma Uygulama Merkezi Yürütme Kurulu Üyeliği, Türk Ceza Hukuku Derneği Başkanlığı, Cumhuriyet Gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürlüğü, Güncel Hukuk Dergisi Yazı İşleri Müdürlüğü Basın Konseyi Hukuk Danışmanlığı ve Genel Sekreter Vekilliği görevlerinde bulundu.
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Onursal Üyeliği, İnsan Hakları Kurumu Vakfı ve Basın Konseyi ile Dayanışma Vakfı Kurucu Üyesi, Umut Vakfı Yönetim Kurulu üyesidir. İlkiz, ayrıca Türk Ceza Hukuku Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Sekreteri, TCHD Başkanı görevlerinde bulundu.
Türkiye Barolar Birliği İnsan Hakları Merkezi Yürütme Kurulu üyesi olup, halen serbest avukatlık mesleğinin yanı sıra çeşitli üniversitelerde ve Anadolu Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde “medya ve insan hakları hukuku” dersleri veren Av. Fikret İlkiz’in çeşitli kitapları şunlardır:
Parçalanmış Adalet/Türkiye’de Özel Ceza Yargısı, İfade Özgürlüğü İlkeler ve Türkiye, Demokratik Anayasa Görüş ve Öneriler, İfade Özgürlüğünün On yılı, Türkiye’de Hukuku Yeniden Düşünmek
İlkiz’in ayrıca “Güncel Hukuk”, “Suç ve Ceza” dergilerinde yazıları, BiAnet, T24 web sitelerinde ve çeşitli yayın organlarında makaleleri yayınlandı.
İlkiz, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin 1988 Basın Özgürlüğü Ödülü ve Türkiye Yayıncılar Birliği’nin 2013 yılı İfade Özgürlüğü Onur Ödülü’nün sahibidir. ÖNDER BALIKÇI