TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Balıkesir İl Temsilcisi Aysun AYKAN; 24 KENTİMİZ DİRİ FAY ÜZERİNDE!
Yapı denetimi sistemi yenilenmeli, Ranta hizmet ediyor!!
Jeoloji Mühendisi Aysun Aykan; Balıkesir Ticaret Odasında Düzenlenen Balıkesir ve Deprem konulu panelde konuştu.
AYKAN; “KENTLERİMİZDE DEPREM RİSKLERİ BÜYÜYOR!..”
Aykan; 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş Pazarcık ve Elbistan ilçesi merkezli Mw=7.7 ve Mw=7.6 büyüklüğünde meydana gelen depremler ile Türkiye, çok büyük felaket yaşadı. Bu depremler Kahramanmaraş başta olmak üzere 11 kentimiz yerle bir oldu. Son 100 yıldaki en büyük depremi yaşadık. Çok büyük bir fay kırıldı ve ciddi anlamda bir yıkım var. Yapılan tespitlere göre maalesef oldukça büyük bir hasar yarattı. Umarım ülkemiz bir daha böyle felaket yaşamaz.
AYKAN; “KENTLERİMİZDE DEPREM RİSKLERİ BÜYÜYOR!..”
Yerleşim alanlarının içinden diri faylar geçen kentlerimizde hazırlıksız bir şekilde yaşamlarımızı sürdürüyoruz. Türkiye de bugüne kadar olan en büyük aletsel dönem depremi 1939 tarihinde,7.9 büyüklüğünde olan Erzincan Depremidir. Kuzey Anadolu Fay Zonunun üzerinde oldu o zaman yaklaşık 40Bin kişi yaşamını yitirdi. Kuzey Anadolu Fay Zonu üzerinde 1939 da doğudan batıya doğru başlayarak 1942, 1943,1944, 1951, 1957,1967 ve 1999’a kadar olan depremlerde birçok kişi yaşamını yitirdi. Kuzey Anadolu Fay zonu üzerinde yine büyük depremler olacak! Doğu Anadolu Fay zonu üzerinde Elazığ-Sivrice’de 2020 yılında meydana gelen Mw=6.8 büyüklüğündeki Depremde 41 kişi hayatını kaybetti. Ege Denizi’nde meydana gelen depremde 80 kilometre uzağında İzmir’in Bayraklı ilçesinde 117 kişi hayatını kaybetti. İran- Khoy, Van-Başkale Depremlerinde de can ve mal kayıpları yaşandı. 6 Şubatta Kahramanmaraş Depremlerinde yaklaşık 50 bin vatandaşımız hayatını kaybetti. Bu depremler, ülkemizde deprem risklerinin azalmadığını aksine arttığını göstermiştir.
AYKAN; “24 KENTİMİZ DİRİ FAY ÜZERİNDE!..”
Ülkemiz dünyanın en aktif tektonik kuşaklarından olan Alp-Himalaya Deprem kuşağı üzerinde bulunuyor; ülkemizin sınırları içerisinden 2 önemli fay olan Kuzey Anadolu Fayı ve Doğu Anadolu Fayı geçmektedir. Batıda Batı Anadolu Fay Sistemleri var. Bunlar ülkemizde deprem üreten ana yapılardır. Ülkemizde 24 kentimizin, 110 ilçemizin, 500’ü aşkın mahalle, 5.5 ve üzeri büyüklükte deprem üreten fay zonları üzerinde yer aldığı bilinmektedir. Bu fayların sakınım bandı üzerinde 100.000’e yakın bina bulunduğu ve bir milyona yakın insanımızın da bu binalarda yaşadığı düşünüldüğünde, ülkemiz ve ülke insanımızın karşı karşıya kaldığı risklerin ne derece büyük olduğu, yaşadığımız son depremle gözler önüne serilmektedir.
Ülkemizde, Kocaeli, Bursa, Balıkesir, Bolu, Burdur, Bingöl, Aksaray, Aydın, Denizli, Eskişehir, Erzurum, Erzincan, Hakkari, Hatay, Kahramanmaraş, Kayseri, Konya, Kütahya, Manisa, Muğla, Sakarya, Tokat, Osmaniye, İzmir, illerimiz diri fay üzerindedir. Dolayısıyla Türkiye'nin herhangi bir bölgesinde yıkıcı bir depremin olması bizim için sürpriz bir durum değil! Özellikle sismik boşluk olarak tanımladığımız yani kırılma zamanı gelmiş olan, yerleşim yerlerinden geçen diri faylar büyük risk oluşturmaktadır.
Bu yüzden buralara dikkat edilmesi gerekiyor; hiç vakit kaybetmeden hazırlık yapılması gerekiyor.
AYKAN; “YAPI DENETİM SİSTEMİ YENİLENMEL!..”
Özellikle Ege Denizi ve Kahramanmaraş Depremleri sonrasında, Yapı denetimi yapılan çok sayıdaki ruhsatlı yapının yıkılması, ağır hasar görmesi ile deprem riskinin sadece ruhsatsız ve kaçak yapılarda olmadığını da açıkça ortaya koymuştur; Yapı denetimi yapılan ruhsatlı yapılarda da risk var! Kahramanmaraş depreminde yeni binalar yıkıldı; geçen yıl yapılan binalar da yıkıldı! Yapı Üretimiyle ilgili sorunlar var! Ciddi bir denetim sorunu var, hem proje denetimi hem de yapının üretimiyle ilgili sorunlar var. Depremde yıkılan binalar, yapı denetim sisteminin işlemediğini açıkça ortaya koyuyor. Öncelikli olarak yapı üretim ve denetim sisteminin acilen gözden geçirilerek yenilenmesi gerekiyor. Yapı denetim sistemindeki hataların düzeltilmesi gerekiyor. Aksi takdirde halka değil ranta hizmet eden yapı üretimi ve denetimi gerçekleştirilmeye devam edilecektir. Dedi.