AYKAN; "SON YÜZYILIN 2. BÜYÜK DEPREMİ!"

AYKAN;

TMMOB JEOLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI BALIKESİR İL TEMSİLCİSİ AYSUN AYKAN: "SON YÜZYILIN 2. BÜYÜK DEPREMİ! DEPREM RİSKLERİNİ EN AZA İNDİRMEMİZ GEREKİYOR!"

Kahramanmaş’ta yaşanan ve birçok ilde de şiddetli şekilde hissedilen Mw=7.7 büyüklüğündeki deprem sonrasında TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Balıkesir İl Temsilcisi Aysun AYKAN önemli açıklamalarda bulundu. 

AYKAN; “Türkiye, çok büyük bir felaket yaşadı! Kahramanmaraş merkezli yaşanan Mw=7.7 büyüklüğündeki deprem çok geniş bir alanı vurdu. Ülkemizde büyük bir depremi en son 1999’da Mw=7.4 büyüklüğünde yaşadık. Kahramanmaraş’taki bu deprem 23 yıldır yaşadığımız en büyük depremdir. Çok büyük bir fay kırıldı ve ciddi anlamda bir yıkım var. Yaşanan depremin büyük artçılarının olması doğal! Artçı depremler  en az 1 yıl kadar devam edecek. 6 büyüklüğüne yaklaşan her deprem hasarlı yapılarda yeniden hasar verebilir, yıkıma neden olabilir; bu yüzden hasarlı binalara girilmemsi gerekiyor. Bu deprem Doğu Anadolu Fay Zonu üzerinde gerçekleşti; Doğu Anadolu Fay Zonu kuzeydoğudan güneybatıya doğru uzanan yaklaşık 600 km uzunluğundadır ve Karlıova-Bingöl, Palu- Hazar Gölü,  Hazar Gölü-Sincik, Çelikhan-Gölbaşı, Gölbaşı-Türkoğlu arasında belirgin şekilde izlenebilen 6 ana fay segmentinden oluşmaktadır. Her fay parçasını deprem tekrarlama periyotları farklıdır.

Doğu Anadolu Fay Zonu üzerinde Pazarcık-Türkoğlu segmentinde olan bu deprem beklenen bir depremdi ve bu alanı sismik boşluk olarak değerlendiriyorduk. Bu bölgede 1513'ten bu yana deprem  olmadığı biliniyor; Dolayısıyla büyük bir deprem beklentisinin olduğu bir alanda bu deprem gerçekleşti. Maalesef görünen o ki oldukça büyük bir hasar yarattı ve çok fazla da can kaybı olma olasılığı var.

Ülkemiz dünyanın en aktif tektonik kuşaklarından olan Alp-Himalaya Deprem kuşağı üzerinde bulunuyor; ülkemizin sınırları içerisinden 2 önemli fay olan Kuzey Anadolu Fayı ve Doğu Anadolu Fayı geçmektedir. Ülkemizde 24 kentimizin, 110 ilçemizin, 500’ü aşkın mahalle,  5.5 ve üzeri büyüklükte deprem üreten fay zonları üzerinde yer aldığı bilinmektedir. Bu fayların sakınım bandı üzerinde 100.000’e yakın bina bulunduğu ve bir milyona yakın insanımızın da bu binalarda yaşamaktadır. Bu yüzden vatandaşlarımızın büyük riskler altında kaldığı görülmektedir.

1999 Gölcük Depremi Mw=7.4 büyüklüğünde idi; Kahramanmaraş-Pazarcık Depremi Gölcük depreminden daha büyük depremdir! 

"SON YÜZYILIN 2. BÜYÜK DEPREMİNİ YAŞADIK"

1939'daki, 7.9 büyüklüğündeki Erzincan depreminin ardından, son 100 yıldaki en büyük ikinci depremi yaşadık.

Ülkemizde, Kocaeli, Bursa, Balıkesir, Bolu, Sakarya, Manisa, İzmir, Aydın, Muğla, Denizli, Burdur, Kütahya, Eskişehir, Konya, Aksaray, Tokat, Kayseri, Osmaniye, Hatay, Kahramanmaraş, Erzurum, Erzincan, Hakkâri ve Bingöl illerimiz diri fay üzerindedir.  Dolayısıyla Türkiye'nin herhangi bir bölgesinde yıkıcı bir depremin olması bizim için sürpriz bir durum değil!

Özellikle 4 noktaya dikkat edilmesi gerektiğini belirten Aykan, şu ifadeleri kullandı: 

Türkiye'de yaklaşık 20 yerde deprem üretme olasılığı olan fay var. Bunlara sismik boşluk diyoruz. Kırılma zamanı gelmiş, yeterli derecede gerilim birikmiş, her an kırılabilecek fay parçaları. Bilimsel çalışmaların, özellikle Kuzey Anadolu Fayı başı olan Bingöl-Yedisu ve Kuzey Anadolu Fayı’nın Marmara Denizi içerisinden geçen kısmı ile, Balıkesir, Kahramanmaraş-Türkoğlu taraflarında yakın gelecekte deprem olacağı yönünde olduğunu birçok kez ifade ettik;  buralara dikkat edilmesini, hazırlık yapılması gerektiğini birçok bilim insanları da uyarmıştı..

Türkiye'nin birçok yerinde deprem üretme zamanını doldurmuş ve yeterli gerilimi biriktirmiş faylar var. Yapılan çalışmalara göre, sismik boşluk olarak değerlendirilen faylar, yakın bir gelecekte tekrar deprem olacağını gösteriyor; fakat depremin tam zamanını bilemiyoruz. Marmara Denizi içinden geçen kuzey koldaki deprem dağılımları ise en son depremlerin 1509 ve 1766 yılında gerçekleştiğini, 200–250 yıllık dönüş periyotları olduğu düşünüldüğünde bu alanın bir sismik boşluk olduğu yani kırılma zamanı geldiğini göstermektedir; burada mutlaka 7’nin üzerinde büyük bir deprem olacak, Burada olacak büyük bir depremde, Marmara Denizi'ne kıyısı olan tüm iller; İstanbul, Balıkesir, Bursa, Yalova, Çanakkale, Kocaeli, Tekirdağ ağır bir şekilde etkilenecektir ve depreme hazırlıksız yakalanılması durumunda da büyük bir kaos yaşanabilir.

Türkiye’deki yerleşim alanlarının önemli bir bölümünün diri faylar üzerinde konumlandığı bilindiğinden, bu faylar üzerinde olası bir depremde yüzey kırığı nedeniyle gerçekleşecek binaların yıkılması sonucu can ve mal kayıplarını en aza indirmek için; yüzey kırığı oluşturacak diri faylar 1/1000 ölçekli imar haritalarına işlenmeli ve fayın her iki tarafına Sakınım Bandı oluşturularak, bu alanda bina ve bina türü yapılaşmaya kısıtlama getirilmelidir ve diğer önemli husus ise; Zeminin Jeolojik özelliklerine göre bina yapılmalıdır” dedi.