Anadolu´nun zengin medeniyetinin izini süren Halk Kültürü Araştırmacısı- Müzisyen ve Dans Eğitmeni Bandırmalı Can Çinte, ABD´de 1973 Ermeni Müzisyen Akileas Pulos´un Bandırma kökenli olduğunu söyleyerek ABD´de bir koleksiyonerin elinde bulunan taş plak kayıtlarında Bandırma´ya ait ezgiler bulunabileceğini söyledi. Çinte: ?Neden Geldim İstanbul´a diye bilinen türkünün aslı ?Neden Geldim Amerika´ya ve içinde Bandırma´dan da bahseder? dedi.
Ayvalık´ta yaşayan ve Halk Kültürü araştırmaları yapan Can Çinte Bandırma´nın tarihi ile ilgili önemli gelişmeler olduğunu belirtti. Çinte şunları söyledi:
?İstanbul´da yaşayan değerli müzisyen Stelyo Berber ile birlikte önemli bir bilgi edindik. Bazı kaynaklara göre Bandırmalı bazı kaynaklara göre Harput kökenli ama Bandırma´da yaşayan Hanende ve Ud Sanatçısı Akileas Pulos önemli bir müzik insanı. 1893 doğumlu olduğunu düşünüyoruz. 1930 civarında İzmirli Sazende Marko Melkon ile Amerika´ya göç etmiş ve 109 kadar türkü ve şarkıyı taş plaklara okumuş. Bu kayıtlar dünyayı dolaşmış ve Akileas Pulos ününe ün katmış. Ona eşlik eden saz arkadaşları kemanda Nick Sedefjian, Ud da Marko Melkon ve kanunda Garbis ile birlikte 100 kadar parçayı Türkçe, 10 kadarını da Rumca okur ve dönemin Columbia, Pharos, Rca Viktor şirketlerinden yayınlar. Plakların bir bölümü bilinse de büyük çoğunluğu su yüzünü görmemiştir. Plakların üretiminde kullanılan kalıpların ABD´de bir koleksiyonerin eline olduğunu öğrendik. Bir kısmı plağa daha önce basılmamış. Yani içinde Bandırma geçen, Bandırma´yı ve bu coğrafyayı anlatan türküler olabilir. Eskıya filminde Erkan Oğur´un okuduğu ?Neden Geldim İstanbul´a´ türküsü Akileas´ a aittir ve içinde Bandırma´da geçer. Bunun da kayıtları internette bulunabilir.?
KAYIP EZGİLER HAYAT BULABİLİR
Çinte ABD´de bulunan taş plak kalıplarının çok önemli olduğunu söyleyerek: ?Normalde bu kalıplar üretildikten sonra imha edilebilirdi ama bugüne kadar saklanmış. Eğer gereken desteği bulabilirsek 5 CD ve bir kitapçıktan oluşan bir çalışma yapmak istiyoruz. Amerika´da bulunan orijinal plak kalıplarından alınan kayıtlar teknik bir işlemden geçtikten sonra, listelenip sanatçının biyografik bilgileriyle birlikte külliyat olarak ilk defa yayınlanabilir. Ancak bu ya devlet desteği ile ya da Bandırma´da bulunan kamu kurumları veya özel sektörün desteği ile olabilir. Bu bölge tarihi için bulunmaz bir fırsat, kültürel olarak çok önemli. Çünkü araştırılmalarda Bandırma ve bölge tarihi ile ilgili bilgiler sınırlı. Özellikle müzik kültürü ile ilgili bilgi yok denecek kadar az. Bu çalışma kültürel araştırmalar açısından bir milat olabilir? dedi. Ozan ERTUĞRUL
