Her hayrın başı olan BESMELE. Sık sık okuduğumuz ‘BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM’in kısılmış halidir. Kur’ân-ı Kerim’in âyetlerinden olup; yapılacak hayırlı ve helâl bir işin, Allah’ın adı anılarak, sırf Allah rızasını kazanmak niyetiyle yapılacağı söz ile teyit etmektir.
İslâmiyet’ten önce insanlar, bir işe başlarken tapmış oldukları putları isimleri ile anarlardı.
Sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) ise bu yanlış âdeti kaldırmış ve içersinde besmelenin zikredildiği (27. Neml Sûresinin 30. âyeti ininceye) kadar ‘EY ALLAH’IM SENİN ADINLA’ anlamına gelen,
‘BİSMİKE ALLAHÜMME’ ve Allah’ın adıyla anlamına gelen ‘BİSMİLLAH’ sözlerini kullanmıştır.
Kendisine daha ilk inen âyetlerde, “Rabbinin adını an ve bütün benliğinle O’na yönel” emrine muhatap olan sevgili Peygamberimiz (s.a.v.); abdest alıp namaz kılarken, Kur’ân okurken, Kurban keserken, Mescide girerken, Su içerken, kısacası her işe başlarken daima Allah’ın adını zikretmiştir.
Bir hadis-i şeriflerindeyse şöyle buyurmuştur: “Kişi evine girerken ve yemek yerken BESMELE çekerse,
şeytan adamlarına, burada ne geceleyebilir ne de yemek yiyebilirsiniz” der. Eğer o kimse eve giderken besmele çekmezse şeytan adamlarına, ‘GECEYİ GEÇİRECEK BİR YER BULDUNUZ’ der. O şahıs yemek yerken besmele çekmezse şeytan adamlarına, ‘HEM BARINACAK YER HEM DE YİYECEK YEMEK BULDUNUZ’der.” (Müslim, Eşribe, 103).
İnsan, niyetlendiği bir işe başlamadan önce Besmele çekmekle, öncelikle Allah’ın rızasına talip olmuş, O’ndan dünya ve ahiret saadeti dilemiş, yöneldiği işe güç yetirebilmek için de gerekli yardımı yüce Allah’tan niyaz etmiş olur.
Besmelenin Fazîleti..
Allâhü Teâlâ’nın ilk yarattığı LEVH-İ MAHFUZ VE KALEMDİR. Kalem’e emretti ve kalem kıyâmete kadar olacakları yazdı. Kalem’in Levh-i Mahfuz’a ilk yazdığı ‘BİSMİLLÂHİRRAHMÂNİRRAHÎM’ dir. Allâhü Teâlâ besmeleyi mahlükât için- okumaya devam ettikleri sürece emniyet kılmıştır. Besmeleyi yedi kat göktekiler de okurlar.
Besmele ilk defa Hz. Âdem’e (a.s.) nâzil olunca, “Besmeleyi okumaya devam ettikleri sürece zürriyetim azab olan emin olurlar.” dedi.
Sonra besmele Hz. İbrâhim (a.s.) ‘a nâzil oldu. Nemrud onu ateşe atmak üzere mancınığa koyunca besmeleyi okudu, Allâhü Teâlâ ateşi ona serin ve selâmet kıldı.
Sonra Besmele Mûsâ (a.s.)’a indirildi. Hz. Mûsâ, Fir’avun’u ve sihirbazlarını Besmele ile kahretti.
Sonra Besmele Süleyman (a.s.)’a indirildi. Melekler ona “EY SÜLEYMAN, BUGÜN MÜLKÜN TAMAMLANDI.” dediler. Allâhü Teâlâ, Hz. Süleyman’a Besmeleyi inzâl buyurunca, “Ümmetine duyur ki, kim Allâh’ın emân âyetini duymak isterse Süleyman’ın yanına gelsin.” buyurdu. Hepsi geldikleri zaman Hz. Süleyman, Hz. İbrâhim’in minberine çıkarak emân (emniyet) âyetini okudu:
“BİSMİLLÂHİRRAHMÂNİRRAHİM”. Bunu duyan herkes ferahladı. Biz şehâdet ederiz ki sen Allâh’ın Rasülüsün.” dediler. Hz. Süleyman onu neye okusa emrine âmâde olurdu. Süleyman ( a.s.) besmele ile diğer milletlere gâlip geldi.
Besmele Hz. Süleyman’dan sonra Hz. Îsâ (a.s.)’a indirildi, Hz. Îsâ (a.s.) ve Havârîler Besmele ile ferahladılar.
Allâhü Teâlâ “Ya Îsâ, biliyor musun, sana hangi âyet indirildi. ‘BİSMİLLÂHİRRAHMÂNİRRAHÎM’ Emân (emniyet) âyetidir, her hâlinde onu çok oku; okumanın ve namazının başı Besmele olsun.
Kim onu namazdan evvel ve (bir şey) okumadan evvel söylemeye devam ederse kabirde Münker ve Nekir onu korkutmaz, ölümü kolay olur, kabir onu sıkmaz, rahmetime kavuşur. Kabri nurlanır, kabirden onu vücûdu ve yüzü beyaz olarak haşrederim. Mîzânı ağır, gelir, sırat üzerinde onun nûrunu tamamlarım; böylece CENNETE girer. ‘SAÂDETE VE MAĞFİRETE KAVUŞTUN.’ diye kendisine nidâ olunur.”
Hz. Îsâ (a.s.) “BU YALNIZ BANA MI MAHSUSTUR, YÂ RABBİ?” diye sordu.
Allâhü Teâlâ, “SENDEN SONRA AHMED ALEYHİSSELÂMMA VE ÜMMETİNE MAHSUSTUR.” buyurdu.
Besmele Çekilen Yerler..
Yerine göre; Besmelenin hükmü değişir. Birkaç, örnek söyle:
Farz olduğu yerler: Hayvan keserken Besmele çekmek farzdır. Besmelesiz kesileni yemek haramdır.
Vacip olduğu yerler: Namaz dışında Fatiha okumaya başlarken besmele çekmek vaciptir. Şafii Mezhebindeyse. Her zaman Fatiha okunurken Besmele çekmek farzdır.
Sünnet olduğu yerler: Namazda her rekâtta Fatiha’dan önce gusletmeye ve abdest almaya, yiyip içmeye, mektup yazmaya ve her faydalı işe başlarken Besmele çekmek sûnnettir.
Namaz dışında, Fatiha’dan başka bir sûre okumaya başlarken de Besmele çekmek sünnettir. Müstehab olduğu yerler: Namaz da, Fatiha ile ZAMM-I Sûre arasında Besmele çekmek. Caiz ve müstehabdır.
Mübah olduğu yerler: Yürümeye, oturmaya, kalkmaya ve her mubah işe başlarken Besmele çekmek mübahtır.
Mekruh olduğu yerler: Avret yerini açarken, necaset bulunan yere giderken Berat sûresini önceki sûreye bitişik okurken, sigara içmeye ve bunun gibi kötü kokulu, meselâ soğan, sarımsak gibi şeyleri yemeye başlarken ve sakal tıraşı olmaya başlarken Besmele çekmek mekruhtur.
Haram olduğu yerler: Haram işlemeye başlarken Besmele çekmek haramdır. Haramlığını kabul ederek yaparsa haram olur; harama önem vermeden veya helal kabul ederek yaparsa küfür
olur.
Küfür olduğu yerler: Bizzat kendisi haram olan meselâ şarap içmek, zina etmek, domuz eti yemek gibi haram olan işleri yapmaya başlarken, Besmele çekmek küfür olur. Burada, haramı helal saydığından veya harama önem vermediğinden dolayı küfür oluyor.
