Esmâ-i hüsnâ, en güzel isimler anlamında bir terkiptir. Allâh´a nispet edilen isimleri ifade etmektedir. Kur´ân´da geçen ilâhî isimler 100´den fazla olup, çeşitli hadislerde Allâh´a nispet edilen başka isimler bulunmaktadır. Bu açıdan Esmâ-i Hüsnâ, bunların hepsini kapsamakla beraber yaygın kanaate göre daha çok 99. ismi içermektedir.
Kur´ân-ı Kerîm´de, Esmâ-i Hüsnâ terkibi dört sûredeki çeşitli âyetlerde geçmektedir. En güzel isimlerin Allâh´a ait olduğu belirtildikten sonra, bu isimlerle duâ edilmesi ve O´nun isimleri hakkında gerçeği çarpıtanların bırakılması tavsiye olunmaktadır.
Esmâ-i Hüsnâ´nın sayısı 99. olarak belirleyen ve bu konuda meşhur olan üzerinde tartışmalar yapılan hadisin ravisi Ebu Hureyre´dir. İbn Abbas ile İbn Ömer´den nakledilen ?ALLÂH´IN DOKSAN DOKUZ İSMİ VARDIR Kİ ONLARI SAYAN CENNETE GİRER. ONLAR KUR´ÂN´DA MEVCUTTUR.? (Süyûtî, III, 615.) hadisi bu konuda birçok eser yazılmasına vesile olmuştur.
Allah´ın isim ve sıfatları, O´nun zatına nispet edilen mana ve kavramlardan ibarettir. Bu sebeple Allâh hakkında ancak âyet ve hadislerde zikri geçen ve söylenmesine izin verilmiş olan isimlerin kullanılması tavsiye edilmektedir. Buna karşın esmâ-i hüsnânın muska yazma, büyü gibi hurafe sayılan uygulamalarda kullanılması da dinen sakıncalı bulunmaktadır.
Esmâ-i Hüsnâ?
Esmâ-i Hüsnâ en güzel isimler demektir. ?Allâh, kendisinden başka ilâh olmayandır. En güzel isimler O´na mahsustur.? (20. Tâ-hâ sûresi, 8. Âyet) ve ?En güzel isimler O´nundur. Göklerde ve yerde olanların ?Onun şânını yüceltmektedirler. O, galiptir, hikmet sahibidir.? 59. Haşr sûresi, 24. Âyet) mealinde âyetlerde de ifada edildiği gibi en güzel isimler Allâh´a mahsustur. O´nun isimleri en yüce ve mutlak üstünlük ifade eden kutsal kavramlardır. Mü´min bu isimleri öğrenerek Allâh´ı tanır. O´nu sever ve gerçek kul olur. Kur´ân´da ?EN GÜZEL İSİMLER ALLÂH´INDIR. O halde O´na o güzel isimlerle duâ edin.? 7. A´râf sûresi, 180. âyet) buyurularak. Allâh´a bu isimlerle duâ´da bulunulması emredilmiştir.
Hadislerde geçen (Müslim, Zikr, 6.) Allâh´ın isimlerini saymak; sadece kuru kuruya tekrarlamak değil, Allâh´ın nasıl bir varlık olduğunu, O´nun niteliklerini, özelliklerini ve hangi vasıflara (özelliklere) sahip olup olmadığını bilmek ve ona göre o´nu tanıyıp, O´na iman, ibadet ve itaat etmektir. Mesela insanın yaptığı bir işte Allâh´ın kendisini gördüğü, yaptıklarını bildiğini ameline göre ödül ve ceza vereceğini düşünmesi ve ona göre hareket etmesi Allâh´ın isimleri inanması farzdır.
Allâh´ın isimleri-sıfatları 99. adetten ibaret değildir. Allâh´ın âyet ve hadislerde geçen başka İsimleri de vardır. Hadiste 99. sayısının zikredilmesi, sınırlama anlamına değil, bu isimlerin en meşhur İsimler olması sebebiyledir.
