Ozan Ertuğrul / Bir süre önce Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesine devredilen Tarihi Bandırma Pertevnyal Hastanesinin restorasyonu ile ilgili çalışmalar devam ediyor. Konu ile ilgili çalışma yürüten BANÜ Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Eylem Güzel konu ile ilgili bilgi vererek hem binanın tarihçesinden hem de yürütülen çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Pertevniyal Hastanesinin tarihçesi hakkında kısa bilgi verebilir misiniz?
Bandırma, Cumhuriyet Dönemi´nde Anadolu´nun diğer kentlerinde olduğu gibi hızlı bir kentsel gelişim göstermiştir. Bu dönemde, yönetim binaları, güvenlik ve hizmet örgütlerine ait çok sayıda kamu binasını içeren bir imar faaliyetine girişilmiştir. Günümüzde tescillenerek koruma altına alınan bu yapılar, kente tarihsel bir mimari karakter kazandıran en önemli örneklerdir. Bunların en etkileyicilerinden biri olan hastane, Erken Cumhuriyet Dönemi Hastane binalarının önemli örneklerindendir. Erken Cumhuriyet Dönemi´nde ülke genelinde sağlık yapıları nispeten az olmasına rağmen bunlar, nitelik olarak dikkate değer binalardır. Pertevniyal Bandırma Hastanesi, bu dönemde inşa edilen on hastaneden biridir. Ana yapıya 1954 yılında B Blok, 1974 yılında C Blok ve 1995 yılında da D Blok adıyla bilinen bölümler eklenmiştir. 2010 yılında işlevini kaybeden yapı yıllardır atıl durumdadır. 2015 yılında ana bina dışındaki tüm ek binalar yıkılmıştır. Hastane, Bandırma´da Erken Cumhuriyet Dönemi´nde inşa edilip ayakta kalan nadir örneklerden biridir. Bina, inşa edildiği dönemin mimari karakterini yansıtması ve ilçenin yaklaşık son 90 yıllık tarihine tanıklık etmesi sebebiyle büyük önem taşımaktadır. Bandırma ilçe tarihi açısından bu hastane yapısının korunarak gelecek kuşaklara aktarılması, ivedilikle üzerinde durulması gereken bir konudur. Bu konuya, Üniversitemiz Rektörü Sayın Prof. Dr. Süleyman ÖZDEMİR hocamız da özellikle önem vermekte, bunun gerçekleştirilmesi için bizleri yönlendirmektedir.
Yürüttüğünüz çalışmanın içeriği nedir?
Erken Cumhuriyet Dönemi mimari özelliğini yansıtan yapının ön ve arka cephesine 1950´li yıllardan sonra yapılan ek binalar ile bu binaları birbirine bağlayan eklemelerin yapının orijinalliğini bozduğunu söylemek mümkündür. Çalışma, öncelikle Pertevniyal Bandırma Devlet Hastanesi´nin mimari özelliklerinin belirtilmesini ve sonraki dönemlerde yapılan ve özgün mimari kimliğini bozan uygulamalardan arındırılmasını içermektedir.
Vatandaşlardan katkı sunmalarını istediğiniz konular nedir?
Pertevniyal Bandırma Hastanesi ile ilgili olarak ellerinde bulunan bilgi, belge ve eski fotoğrafları bizlerle paylaşmalarını rica ediyoruz. Yapının dış cephe ve özellikle de iç mekânlarından çekilmiş olan fotoğraflar bizlere faydalı olacaktır. Bu fotoğrafların belgesel nitelikte olması gerekmemektedir. Yapıda gerçekleşen bir anma töreni ya da hastane ziyareti sırasında çekilmiş her hangi bir fotoğraf da olabilir. Bizlere ulaştırılan belge ve fotoğraflardan birer kopyası alınacak, orijinal belge iade edilecektir.Elde edilen bu belgelerle yapının özgün durumu hakkında daha fazla bilgi edinilecektir. Bu da elbette restorasyonun daha sağlıklı bir şekilde yapılmasını kolaylaştıracaktır. Fotoğrafları ulaştırmak isteyenler (0266) 717 01 17 numaralı telefonu arayarak Sanat Tarihi bölümü ile iletişime geçebilir.
Sanat Tarihi bölümü hakkında bilgi verir misiniz?
Sanat Tarihi disiplini, kültür ve sanatın birlikteliğini içeren bir alandır. Dört yıllık lisans eğitiminde geniş kültürel bilgi birikimiyle zenginleştirilmiş etkili bir sanat eğitimi verilmesi amaçlanmaktadır. Bu bölümde eğitim gören bireylerin, sanat eserlerini tanıması ve bunların korunarak gelecek kuşaklara aktarılması konusunda yetkin bireyler olması hedeflenir.
Bandırma´daki diğer dönem eserleri nelerdir? Bunlar ile ilgili de çalışma yapacak mısınız?
Bandırma ve çevresi kültürel miras konusunda oldukça zengin bir geçmişe sahiptir. Kyzikos Antik Kenti ve Daskyleion Antik Kenti gibi eski yerleşimlerin yanında Haydar Çavuş Camii ve Çeşmesi gibi Osmanlı Dönemi yapıları ve sonrasında Pertevniyal Bandırma Hastanesi, Bandırma Elektrik Santrali gibi çok sayıda Cumhuriyet Dönemi yapıları ile geniş bir kültürel çerçeve ile karşımıza çıkmaktadır. Bu kültürel değerleri bir arada görmemizi sağlayan bir Bandırma Kültür Envanteri yapılması düşünülmektedir. Rektörümüz Sayın Prof. Dr. Süleyman ÖZDEMİR hocamızın destekleri ve bölge ile ilgili araştırma yapmış veya yapmakta olan diğer hocalarımızın da katkılarıyla hazırlanılması düşünülen bu çalışma, kent için bütüncül ve rehber niteliğinde olacaktır. Bu çalışmanın yapılması halinde Bandırma halkından yine destek istenilecek ve hepimizin kültürel mirası olan bu değerlerimizin bilgi dahilinde geleceğe aktarılması sağlanacaktır. OZAN ERTUĞRUL