Türkiye Kamu-Sen Ar-Ge Merkezi’nin yaptığı araştırma, kamu görevlilerinin meslek hayatlarını borç ödeyerek geçirdiklerini ortaya koydu. Yüzde 97’si borçlu olan memurların yüzde 60,2’si borcunu ödeyemiyor, yüzde 21,5’i ceza faizi öderken, yüzde 4,4’ü banka hesabına bloke konulduğunu, yüzde 3,5’i borcu ile ilgili yasal süreç başlatıldığını ifade etti. Memurların yüzde 3,6’sı ise son 3 yıl içerisinde borcunu ödeyemediği için hacze uğradı.
Türkiye Kamu-Sen Ar-Ge Merkezinin binlerce kamu çalışanı ile yaptığı “Memurların Borçlanma ve Borç Yapıları” anketinin sonuçları açıklandı.
Anketimize 81 ilde farklı kurum ve kuruluşlarda görev yapan 6 bin 606 memur katılırken, deneklere gelir durumları, giderleri, harcama kalemleri ve tutarları ile borç miktarları, borçlanma nedenleri, borçlarının vadesi ve borcun ödenmesine ilişkin sorun yaşayıp yaşamadıklarına dair sorular yöneltildi.
Anket sonuçları ise kamu çalışanlarının yaşadıkları sıkıntılar açısından son derece çarpıcı.
Memurların Yüzde 97’si Borç Batağında
Araştırmada, kamu görevlilerinin yüzde 97’sinin her ay düzenli olarak borç ödediği görüldü. Buna göre düzenli borcu olmayan memurların oranı ise yalnızca yüzde 3 olarak belirlendi.
Memurların Yüzde 34,4`ünün Aylık Harcaması 3 Bin TL`nin Üzerinde iken Yüzde 69,2’sinin Evine Aylık 3 Bin TL`nin Altında Kazanç Giriyor
Araştırmada kamu görevlilerine hane halkı toplam gelir miktarına ilişkin yöneltilen soruya verilen cevaplardan kamu görevlilerinin yüzde 13,3’ünün aylık toplam gelirinin 1750 ile 2000 lira, yüzde 17,1’inin 2000 ile 2250 lira, yüzde 10,6’sının ise 2750 ile 3000 lira arasında olduğu ortaya çıktı.
Buna göre memurların yüzde 69,2’sinin aylık 3000 liranın altında bir gelire sahip olduğu, memur ailesinin yalnızca yüzde 30,8’inin eline aylık 3000 TL’nin üzerinde kazanç geçtiği görülüyor.
Kira, Konut, Gıda ve Eğitim Harcamalarda Başı Çekiyor, Memurlar Zorunlu Harcamaları İçin Giyimden ve Sosyal Harcamalardan Kısıyor
Araştırmada memurların giderlerinin gelirlerinden daha fazla olduğu sonucuna ulaşılırken özellikle alt ve üst gelir grubundaki kamu görevlilerinin harcamalarının kazançlarından daha fazla olduğu görüldü.
Öyle ki, memurların yüzde 30,8’inin aylık geliri 3000 TL ve üzerinde iken aylık harcama tutarı 3000 TL ve üzerinde olanların oranı yüzde 34,4 olarak belirlendi. Düşük gelir gruplarındakilerin ise zorunlu harcamalarını kısmak yoluyla geçimini sağlamaya çalıştığı ortaya çıktı.
Ankette kamu görevlilerinin zorunlu harcama kalemleri içinde en fazla payı kira ve konut giderlerinin teşkil ettiği, ardından gıda ve eğitim harcamalarının ailenin toplam giderleri içinde önemli bir paya sahip olduğu görüldü. Buna göre araştırmaya katılan memurların yüzde 43,2’si en çok harcamayı konut, yüzde 32’si gıda, yüzde 12,6’sı ise eğitim için gerçekleştirdiğini belirtti.
Araştırmada, memurların aile bütçesinden en az payı giyinme harcamalarına ayırdıkları, ardından da ev eşyası, iletişim ve sosyal yaşam harcamalarının geldiği ortaya çıktı. Buna göre memurların zorunlu harcamalarda önemli ve vazgeçilmez olarak gördükleri kira, gıda ve eğitim için; giyinme, ev eşyası ve iletişim harcamalarını kıstıkları sonucuna ulaşıldı.
Memurların Yüzde 31,2’si En Az İki Yerden Borç Almış
Bununla birlikte araştırmanın en dikkat çekici yönü, memurların birden çok yere borçlu olduğu yönünde… Araştırmada memurların büyük oranda birden fazla kaynaktan borç kullandığı ortaya çıktı. Buna göre memurların yüzde 31,2’si kredi kartı, banka kredisi, şahsi borç veya senet karşılığı olarak en az iki ya da daha fazla türden borcu olduğunu ifade etti.
Ankete katılan kamu görevlilerinin yüzde 21,1’i uzun vadeli borçlarını sadece kredi kartı üzerinden yaparken, yüzde 45,4’ünün ise yalnızca banka kredisine sürekli borç ödediği ortaya çıktı. Şahsi borç alan memurların oranı yüzde 1,9; yalnızca senet karşılığı borcu olanların oranı ise yüzde 0,4 olarak belirlendi.
Ankete katılan kamu görevlilerine borçlanma nedenlerine ilişkin olarak yöneltilen soruya memurların yüzde 26,8’i bireysel ihtiyaçlar nedeniyle, yüzde 19,3’ü otomobil nedeniyle, yüzde 17,2’si konut nedeniyle, yüzde 2,2’si ise şahsi nedenlerle düzenli borç ödedikleri cevabını verdi. Bununla birlikte ankete katılan memurların yüzde 34,5’i birden çok nedenle borçlu olduğunu ifade etti.
Her 5 Memurdan Birinin 50 Bin TL`den Fazla Borcu Var
Araştırmada kamu görevlilerinin yarısının (%50,5) 5000 TL ile 50000 TL arasında borcu olduğu görüldü. Buna karşın memurların yüzde 20,1’inin borcunun 50000 bin liranın üzerinde olduğu sonucuna ulaşıldı. Bir başka deyişle, Türkiye’de her 5 memurdan birinin 50000 bin liradan fazla borcu bulunuyor.
Memurun Hayatı Borç Ödemekle Geçiyor
Ankette kamu görevlilerinin uzun sürelerle borçlandıkları ve hayatlarının önemli bir bölümünü borç ödemekle geçirmek zorunda kaldıkları belirlendi. Memurların yalnızca yüzde 12’sinin borçlarının vadesi 1 yıldan daha kısa iken, yüzde 32,6’sının 1-3 yıl arası, yüzde 30,2’sinin 3-5 yıl arası, yüzde 21,4’ünün 5-10 yıl arası olduğu sonucuna ulaşıldı. Buna göre kamu görevlilerinin yüzde 84,2’si orta ve uzun vadeli borçlu iken ankete katılan kamu görevlilerinin yüzde 3,8’i ise borçlarının 10 yıldan daha uzun bir vadeye yayıldığını ve çok uzun vadeli borçlu olduklarını ifade etti.
Memurların Yüzde 60`ından Fazlası Borcunu Ödeyememe Sorunu Yaşıyor
Araştırmada düzenli olarak borç ödemek zorunda olan kamu görevlilerinin yüzde 62,1’inin geçtiğimiz 3 yıl içinde çeşitli şekillerde borcunu ödeyememe sorunuyla karşılaştığı görüldü. Son 3 yıl içinde borçlarını ödeme sorunu yaşamayan kamu görevlilerinin oranı ise yalnızca yüzde 37,9 olarak belirlendi. Buna göre çeşitli nedenlerle borç ödeme sorunu yaşayanların oranı bütün memurlar içinde yüzde 60,2 oldu.
Memurlar Haciz Tehlikesiyle Karşı Karşıya
Ankete göre, son 3 yıl içinde borçlarını ödeyememe sorunuyla karşı karşıya kalanların yüzde 45,2’sinin herhangi bir yaptırımla karşılaşmadan önce sorunu çözdüğü görüldü. Buna karşın, Borçlarını ödeyemeyen memurlardan 54,8’i çeşitli yaptırımlarla karşılaştılar. Söz konusu kamu görevlilerinin yüzde 35,8’i taksitlerini aksattığı için cezai faiz ödediğini ifade ederken yüzde 7,2’si banka hesabına bloke konulduğunu, yüzde 5,7’si yasal yaptırımla karşılaştığını, yüzde 6’sı ise hakkında haciz işlemi uygulandığını belirtti.
Borçlarını ödeme sorunu yaşayan ve çeşitli yaptırımla karşılaşan kamu görevlileri, bütün kamu görevlileri nezdinde değerlendirildiğinde memurların yüzde 21,5’inin borçlarından dolayı cezai faiz ödediği, yüzde 4,4’ünün hesabına bloke konulduğu, yüzde 3,5’inin yasal yaptırımlarla cezalandırıldığı, yüzde 3,6’sına ise haciz işlemi uygulandığı görüldü.
Koncuk: Memuru Borç İçinde Yaşamak Zorunda Bırakanlar, Vicdanlarda Mahkûm Oldular
Türkiye Kamu-Sen Ar-Ge Merkezi’nin yaptığı anket sonuçlarına ilişkin bir değerlendirme yapan Konfederasyon Genel Başkanı İsmail Koncuk, “Bu anketimiz kamu çalışanlarının içler acısı halini bir kez daha gözler önüne sermiştir” dedi. Koncuk, şöyle konuştu:
“Dünya’nın 17. büyük ekonomisi söylemlerinin içinin ne kadar boş olduğu, büyümenin vatandaşa yansımadığı, Türkiye Kamu-Sen’in yaptığı bu anket sonucunda bir kez daha ortaya çıkmıştır.
Memurların borçlanma ve borç yapıları anketi, kamu çalışanlarının hayatlarını hangi sıkıntılar altında sürdüklerini göstermesi bakımından son drece önemlidir. Memurlar, başlarını sokacakları bir ev, ailesi için bir araba alabilmek uğruna hayatlarını ipotek altına alıp, yaşamlarını feda etmektedirler.
Araştırmada memurların giderlerinin gelirlerinden daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmış, özellikle alt ve üst gelir grubundaki kamu görevlilerinin harcamalarının kazançlarından daha fazla olduğu görülmüştür. Düşük gelir gruplarındakilerin ise zorunlu harcamalarını kısmak yoluyla geçimini sağlamaya çalıştığı ortaya çıkmıştır. Kamu görevlilerinin zorunlu harcama kalemleri içinde en fazla payı kira ve konut giderlerinin teşkil ettiği, ardından gıda ve eğitim harcamalarının ailenin toplam giderleri içinde önemli bir paya sahip olduğu görülmektedir.
Memurlarımız, hayati ihtiyaçlarını karşılayabilmek için giyim, ev eşyası ve sosyal faaliyetlerinden vazgeçmek zorunda kalmaktadırlar. Buna göre memurların zorunlu harcamalarda önemli ve vazgeçilmez olarak gördükleri kira, gıda ve eğitim için; giyinme, ev eşyası ve iletişim harcamalarını kıstıkları sonucuna ulaşılmıştır.
Türkiye Kamu-Sen’in her ay düzenli olarak yaptığı asgari geçim haddi hesaplamasında son ay çıkan yoksulluk rakamı 3702 TL’dir. Yoksulluk sınırı rakamı, memurların yüzde 69,2’sinin evine aylık 3 Bin TL’nin altında kazanç girdiği sonucuyla birlikte değerlendirildiğinde, memurların yüzde 69’unun yoksulluk sınırının altında yaşadığı gerçeği ortaya çıkmaktadır.
Yıllardır ülkenin büyüdüğü, gelir düzeyinin arttığı iddialarına rağmen memurların gelir düzeylerinin artmadığı aksine hayatlarını borçlanarak sürdürmek zorunda kaldıkları bu anketle bir kez daha görülmüştür.
Memurlarımız, bir ev, bir araba alabilmek için hayatlarını borç ödemekle geçirirken, bir kesim; milletimizin kaynaklarını sömürmekte, zevk ve sefa içinde adeta saltanat sürmektedir.
Hayat pahalılığı ortadadır. Son 1 ay içerisinde bile doların yüzde 22 değer kazandığı düşünüldüğünde iğneden ipliğe her şeye zam geleceği ancak, memur maaşlarının bir yıl boyunca hiç artmayacağı gerçeği ile yüz yüzeyiz. Bu bakımdan vatandaşlarımızın borç batağına biraz daha batmaları kaçınılmaz sonuç gibi görülmektedir. Vatandaşlarımızı bu batağa sürükleyen iktidarın vatandaşı düşünmeyen ekonomi politikaları ile memurları masada satan yandaş sendikanın öngörüsüzlüğüdür.
Memura masada üç kuruşu vermeyenler bu tablo karşısında utanç duymalıdır. Kamu çalışanlarını evlerine haciz gelecek kadar çaresiz bırakanlar, adaletten ne kadar kaçmaya çalışsalar da toplumun vicdanında çoktan mahkûm olmuşlardır.”
NOT: anketle ilgili detaylı bilgi için www.kamusen.org.tr adresini ziyaret edini