İslâm hukûku anlaşmazlıklar da devamlı olarak barışı ön plana çıkarmaya çalışır.
İnsanlar arasındaki anlaşmazlıklar her dönemde var olarak devamlı oluşmuştur, barış ortamı herkesin gönlünde yer etmesine rağmen insanlık savaş kavramından hiçbir zaman ayrı kalamamıştır. Bireyler arasında olduğu gibi, devlet arasında da çeşitli tesir ve sebeplerden dolayı savaşa varan veya daha küçük çaplı sayısız anlaşmazlıklar ve ihtilâflar ortaya çıkmıştır.
İnsanlığın ortak tecrübelerine dayanan ve büyük ölçüde Avrupa kaynaklı olan bugünkü Devletler Hukûku, devletlerin devletlerle olan ilişkilerini düzenlerken meydana gelebilecek her türlü anlaşmazlıkların çözümüne yönelik çareler getirmeye çalışmıştır.
Teoride çok parlak çözüm yolları dile getirilirken, pratikte durum hiç de istenilen boyutlarda gerçekleşmemiştir. Bunun temelinde büyük bir problem yatmaktadır:
Mûeyyiden (Kuvvet ve metanet veren. İmdat ve yardım eden.) mahrum oluşu.
Şu andaki hali hazırda mevcut günümüz hukûkunda da durum böyleyken, İslâm hukûku anlaşmazlıkların da devamlı sürekli olarak barışı ön plana çıkarmaya çalışır. Hedef, bütün insanlığın din, dil, ırk, millet ve devlet ayrımı gözetmeksizin barış huzur içersinde yaşamasını yani ?DÜNYA BARIŞI?´dır.
Anlaşmazlık hali ise, bu hedefi engelleyecek güçlerin çıkması halinde ortaya çıkar ve istenmeyen durum gereken çarelere başvurularak bertaraf edilmeye çalışılır. Bu faaliyetlerin tek kelimeyle ifâdesi ?CİHÂD?´dır.
İslâm´a göre devlet:
Nihâi hedefi bütün dünyada Allah´ın irâdesini ve adaleti tahakkuk ettirmeye vesile olan bir düzenlemeyi ifade eder. Dolayısıyla bütün gayretler mezkûr hedefin gerçekleştirilmesine yönelik olacaktır. Bu doğrultuda anlaşmazlık kavramı ve bunun doğuracağı savaş hali, İslâmî tebliğe engel olan, İslâm´ın öngördüğü prensiplere ters düşen her türlü tutum ve uygulamayı ifade etmektedir.
Dolayısıyla anlaşmazlık ve savaş sebebi sayılacak problemler Müslümanlar tarafından değil, muhâlifler tarafından kaynaklanır.
İslâm Devletler Hukûkunu günümüz hukûkundan ayıran en önemli büyük bir özelik, maddî müeyyideler yanı sıra manevî müeyyideler getirmesi ve bunu çok sıkı bir şekilde uygulamasıdır.
Maddî müeyyideler;
a) Haksızlık, adaletsizlik ve zulûm gibi durumlara en kısa zamanda ve en etkili yollarla karşı koyulması ve bunun Müslümanlara ?EL-EMRU Bİ´L- MA´RUF VE´N- NEHYÜ ANİ´L- MÜNKER? prensibiyle önemli bir görev olarak yüklenmesi.
b) Devletler Hukûkunun temeli olarak gösterilen ?AHDE VEFÂ? konusu birçok Kur´ân ve Sünnet Nassıyla vurgulanırken, andlaşmalara aykırı davrananlarla mücâdele edilmesi konusunda gelen kesin emirler.
c) Müslümanlar arası anlaşmazlıklarda, adaletsizlik ve zulûmlerle haddini aşan tarafların Müslümanlarca te´dip (Edep ve terbiye öğretme, terbiye verme. Kanuna aykırı hareket edenler hakkında ilgili hükümlerin tatbiki. Tenbih ve tekdir.) edilmesi, bu tutumlarında inat eden tarafla gerekirse en şiddetli yollar denenerek mûcâdele edilmesine dair emirler şeklinde sıralamak mümkündür.
Manevî mûeyyideler kendini daha çok ahde vefâ, adalet, eşitlik ve haklara riâyet gibi alanlarda gösterir.
Bizzat kendi isminde ?BARIŞ? manası taşıyan İslâm´ın tek hedefi; ?BARIŞ DÜNYASI?, bir diğer ifadeyle ?EVRENSEL BARIŞ´tır??
Çünkü, barış içinde insanlık huzuru ve mutluluğa ulaşabilir.
Çünkü, barış içinde insanlık birbiriyle tanışarak, kardeşlik içinde yaşayabilirler.
Çünkü, barış içinde hem maddî hem manevî ilerlemeler söz konusu olabilir.
Çünkü, barış içinde insanlık içinde barındırdığı her türlü kötü hasletleri yenebilir.
Çünkü, barış içinde insanlık İslâm´ın evrensel tebliğine kulaklarını ve kalplerini aralayabilirler?
İşte ancak bu şartlarda Müslümanlar için ?YURTTA BARIŞ, DÜNYADA BARIŞ? hedefi gerçekleştirilebilir?
