Kütahya`da, bir öğretmen ve iki lise öğrencisinden oluşan proje grubu, Osmanlı dönemindeki "sadaka taşı" uygulamasından esinlenerek, otomatik para yatırma cihazı benzeri bir yöntemle sadaka ve zekat verilip alınacak sistem geliştirdi.
Kütahya Ticaret Meslek Lisesi Tarih Öğretmeni Nuh Cuma, 12`inci sınıf öğrencileri Emre Koçak ve Sema Kodman, bankamatiğe benzeyen bir prototip yaparak, üzerine zekat, sadaka, kağıt, madeni ve kredi kartı ödeme bölümleri koydu.
Projeye göre, kentin işlek noktalarına monte edilecek sadakamatiklerle hayır yapmak isteyenlerin gönül rahatlığıyla sadaka ve zekatlarını verebilmesi öngörülüyor.
Cuma, Osmanlı döneminde kullanılan sadaka taşını günümüze uyarlanarak modernize etmeyi düşüncesiyle projeyi oluşturduklarını söyledi.
Bunun, ihtiyaç sahibi olup kimseden yardım talep etmeyen kişilere yönelik bir çalışma olduğunu belirten Cuma, "Sadakamatik diye bir makine tasarladık. Bunda sadaka, zekat, madeni para, kağıt para ve kredi kartıyla ödeme yapılabilecek bölümler var" dedi.
ÖNERİLEN İŞİ BEĞENMEYEN KİŞİ, SİSTEM DIŞINDA BIRAKILACAKToplumdaki tembelliğin ve kayıt dışı ekonominin de önüne geçmeyi hedeflediklerini anlatan Cuma, bunun sosyal bir proje olduğunu anlattı. Cuma, uygulamanın işleyişi hakkında bilgi vererek, şöyle konuştu:
"Projemizin hayata geçirildiğini düşünürsek bundan yararlanmak isteyen ihtiyaç sahibi kişi önce Çalışma ve İş Kurumuna (İş-Kur) kayıt yaptıracak. Buraya kaydı bulunmayan kişi, sistemden yararlanamayacak. Kimliklere takılması planlanan çipler sayesinde TC kimlik numarasıyla vatandaşın üzerinde ne varsa o kayıt görüleceği için herhangi bir kuruma beyan vermesi de gerekmeyecek. Sadece sakatlığı varsa hastaneden heyet raporuyla bunu belgelemesi gerekecek. Örneğin ayda aile sahibine bin, bekara 500, üniversite öğrencisine 350 lira ödenebilir. Bunun finansmanını, bu sadakamatikten sağlamayı hedefliyoruz."
İnsanların, gerçek ihtiyaç sahiplerine ulaştığını bildiği takdirde daha fazla yardım yapabileceğini kaydeden Cuma, sadakamatikten yararlanan kişi, işe girerse e-devlet sisteminde sigortasının devreye gireceğini ve bu bilgi sadakamatiğe aktarılacağını belirtti.
Cuma, bu durumda o kişinin sadakamatikle ilişiğinin kesileceğini ifade ederek, "Şahıs işi beğenmez ise sadakamatikten dolayı aldığı aylığın yüzde 75`i kesilecek. Bu durumun tekrarında ise yüzde 100`ü kesilecek" ifadesini kullandı.
PARA SADAKAMATİĞE YATIRILACAK, İHTİYAÇ SAHİBİ BANKADAN ÇEKECEKKoçak da e-devlet sistemiyle sadakamatiğin, anlaşmalı bir bankanın on-line sistemine bağlanacağı bilgisini verdi.
Sadaka veya zekatını veren kişilerin sadakamatiğe parasını yatırabileceğini ancak bundan yararlanan kişilerin, parasını bağlı bulunduğu bankadan çekeceğini ifade eden Koçak, bu şekilde kimin sadakamatikten yararlandığının bilinmeyeceğini söyledi.
Kodman ise projeyi, tarihte insana verilen değerlerin en büyük örneklerinden olan sadaka taşlarının modernize edilmiş hali diye niteledi.
Her insanın, sadaka vermeye ihtiyaç duyduğunu kaydeden Kodman, "Günümüzde ihtiyacı olmayan insanlar da sadaka toplayarak yardımsever duyguları sömürüyor. Biz de tarihimizde yer alan sadaka taşlarını düşünerek sadakamatiği geliştirdik" değerlendirmesinde bulundu.
