Balıkesir´in Erdek ilçesine bağlı Kapıdağ Yarımadasındaki Kyzikos Antik Kenti´ndeki Amfitiyatro bölgesinde kimliği belirsiz kişiler dere yatağını genişletme bahanesiyle iş makinesi soktu. Bölgenin zemini bu çalışmada zarar görürken ve 1.Derece Arkeolojik Sit Alanı olan bölgede bu tür bir çalışma için izin alınması gerekirken çalışmadan ilgili resmi kurumların bilgisi ve izni olmadığı Arkeologlar Derneği´nin çalışmasıyla belgelendi.
HABER-FOTOĞRAF Ozan ERTUĞRUL
İskânı Neolitik (M.Ö. 6. bin) ve Kalkolitik (M.Ö. 5. bin) Dönem´ e kadar inen Kyzikos Antik Kentinin tarih boyunca yağmacılar tarafından talanı günümüzde de devam ediyor. Geçtiğimiz günlerde bölgeyi gezen doğa tutkunlarının fark etmesiyle yeni bir kıyım ortaya çıktı. Büyüklüğü ile Roma´daki kolezyuma denk gelen ve Roma döneminde Gladyatör dövüşleri ve su oyunlarının yapıldığı amfitiyatronun içinden geçen, antik kaynaklarda Kral Kyzikos´un ölümü ardından ağlayan eşi Kleite´nin gözyaşları ya da eşinin ölümü üzerine intihar eden Kleite´nin ardından ağlayan nymphelerin (Yunan Mitolojisi´nde yeri ve denizi dolduran sayısız çokluktaki dişi, tanrısal varlıklar) gözyaşlarıyla oluştuğunu aktarılan Kleite Deresine kimliği belirsiz kişiler iş makinesiyle girdi. Dere yatağının açıldığı ve çıkan malzemenin gelişigüzel şekilde yığıldığı bu bilinçsiz çalışmadan hiçbir resmi kurumun haberi olmadığı öğrenildi.
ÇALIŞMADAN HİÇBİR KURUMUN BİLGİSİ YOK
Arkeologlar Derneği İstanbul Şube Başkanı olan Bandırmalı Arkeolog Yiğit Ozar konu ile ilgili şunları söyledi: ?Bölgede doğa yürüyüşleri yapan yurttaşların bizi bilgilendirmesi ile ilgili kurumlar ile iletişime geçerek, bilgi talep ettik. Gelen yanıtlar doğrultusunda özetle şu sonuç çıkıyor; tahribat Müze ve kazı başkanlığı tarafından da tespit edilip raporlanmıştır, tahribat hakkında gerekli işlemler yapılmıştır; ancak tahribata neden olan uygulamanın kim ya da hangi kurum tarafından gerçekleştirildiği bilinmemektedir. DSİ´nin Erdek çevresinde dere temizleme çalışmaları yaptığı basında yer aldıysa da, bu temizliğin onlar tarafından yapılıp yapılmadığını bilmiyoruz. Bu alan 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı. 658 Sayılı Arkeolojik Sitlerin koruma, kullanma koşullarını belirleyen ilke kararına göre bu alanlarda gerekli alt yapı ve çevre düzenleme çalışmaları ancak Koruma Bölge Kurulları´nın onayı ile, kazı başkanlarının görüşü alındıktan sonra ve uzman denetiminde yapılabilir. Bu şartları yerine getirmeden bırakın kepçe sokmayı ağaç bile dikemezsiniz."
KURUMLAR ARASI KOORDİNASYON ŞART
Dere yatağının en az amfitiyatro kadar önemli olduğunu vurgulayan Ozar: ?Kyzikos kenti sadece taştan, mermerden kalıntılar değil, insan ve doğanın birlikte şekillendirdiği bir alan olarak kültürel peyzaj özellikleri göstermektedir. Bu bağlamda Kleite Deresi de, en az amfitiyatro kadar arkeolojik mirasın parçasıdır ve aynı zamanda bir doğal varlıktır. Sel taşkınları gibi sorunların giderilmesi için alanda bazı müdahalelerin yapılması hem kalıntıların korunması hem de çevredeki yurttaşların yaşamının kolaylaştırılması için gerekebilir. Ancak bu müdahalelerin ilgili mevzuat çerçevesinde ve kurumlar arası koordinasyon ve bütüncül bir koruma anlayışı ile yürütülmesi gerekir. Sadece Müze ve Koruma Kurulunun değil bu alanla ilgili herhangi bir sorumluluğu olan bütün kurumların koordinasyon içinde çalışması ve ortak bir strateji oluşturmaları benzer sorunların yaşanmamasına katkı sağlayacaktır? diye konuştu.
