Son 17 yılda 81 ilde yaşanan ekonomik değişimlerle ilgili hazırlanan rapora göre 2004-2021 yılları arasında kişi başına düşen milli gelirde 17 bin 89 dolarla Türkiye’nin en zengin ili Kocaeli olurken, en yoksul il ise 2 bin 988 dolarla Ağrı oldu, bazı illerde de ise ciddi ataklar yaşandığı görüldü.
İstanbul söz konusu açıklamada 2.sırada yer aldı. Ankara ise 4. sırada yılı tamamlandı. İzmir ise listeye 6. sıradan girdi.
Türkiye'nin en zengin 10 il sıralaması ise şu şekilde:
1. Kocaeli
2. İstanbul
3. Tekirdağ
4. Ankara
6. İzmir
7. Yalova
8. Kırklareli
9. Bursa
10. Bolu
Nasıl Bir Ekonomi’de yer alan habere göre son 17 yılda bazı illerde büyük değişiklikler yaşandı. Örneğin Zonguldak, 2004-2021 arasında kişi başına gelirde 27 basamak ilerleyerek 27’nci sıraya çıktı. Buna paralel olarak illerin milli hasıla içindeki payı sıralamasında da 32’nci sıradan 28’inci sıraya yükseldi.
Mardin, sürpriz yapan illerden bir diğeri. 2004 yılında milli gelir sıralamasında 42’nci sırada olan şehir, 2010’da 40’ıncı sıraya yükselmiş. 2015’te 34, son açıklanan 2021 verisinde 27’nci sırada.
Osmaniye, Aksaray, Erzincan, Artvin, Gaziantep, Ardahan, Kırıkkale, Uşak, Hatay, Iğdır ve Elazığ, kişi başına gelir sırasını 10 basamaktan fazla artıran iller olarak dikkat çekti.
2021’de, Türkiye’de kişi başına gelirin 9 bin 592 dolar olduğu dikkate alındığında, bu ortalamanın üzerinde olan il sayısı sadece 13. Bu 13 il (Kocaeli, İstanbul, Tekirdağ, Ankara, Bilecik, İzmir, Yalova, Kırklareli, Bursa, Bolu, Eskişehir, Artvin ve Çanakkale) Türkiye’nin zengin illeri olarak sayılabilir.
İSTANBUL, ANKARA VE İZMİR’DE DURUM NE ?
Üç büyük ilden Ankara’nın durumunda, kişi başına gelir sırasında bir değişiklik yok. 2004’te Ankara 4’üncü sıradaydı. Ankara bazı yıllarda 3’üncü sıraya yükseldiyse de 2021’i yine 4’üncü sırada tamamladı.
İstanbul 2004-2010 arasında ve 2015’te ilk sıradaydı. Ancak 2021’de birinciliği Kocaeli’ye kaptırdı ve 2’nci sıraya geriledi.
İzmir, iki basamak tırmandı. 2004’te 8’inci sırada olan şehir 2021’i 6’ncı sırada tamamladı.
Bu üç ilin milli gelir içindeki payı gelişmeleri de şöyle: İstanbul 2004’te Türkiye milli hasılasının yüzde 30’unu, 2010’da yüzde 29,2’sini, 2015’te yüzde 30,9’unu üretmiş. 2021 itibariyle payıysa yüzde 30,4. İkinci sıradaki Ankara ile üçüncü sıradaki İzmir’in milli hasıla payları 2004’ten 2021’e aynı düzeyde.
SİNOP, NEVŞEHİR, GÜMÜŞHANE GERİLEDİ
Zonguldak ve Mardin gibi, sıralamada 20-30 basamak tırmanan iller olduğu gibi gerileyen iller de var. Sinop, kişi başına gelirde 2004’te 36’ncı sıradaydı. 2021’de 65’inci sıraya geriledi. Yine kişi başına gelir sıralamasında Nevşehir 23, Gümüşhane 19, Burdur 16, Diyarbakır 14 basamak gerilemiş görünüyor. Türkiye’de milli gelir içindeki payı en düşük il yüzde 0,06 ile Bayburt. Bu il 2004-2021 arasındaki dönemde, sürekli son sırada yer aldı. 2021 verilerine göre en küçük milli hasıla payı olan beş il şöyle: Bayburt, Ardahan, Tunceli, Gümüşhane ve Kilis.
KOCAELİ BİRİNCİ, AĞRI SONUNCU
Kişi başına gelirde ilk sırada 17 bin 89 dolarla Kocaeli var. En düşük kişi başına gelir ise 2 bin 988 dolarla Ağrı’da. 81 il içinde kişi başına geliri 3 bin doların altında kalan tek il de Ağrı. 2004’te son sıradaki il Van’dı. 2010-2015 arasında ve 2021’de ise son sırada hep Ağrı var. Şanlıurfa, 2004’te 71’inci sırada olduğu halde, 2021’e gelindiğinde sondan ikinci sıraya gerilemiş gözüküyor.
TEKİRDAĞ EN ZENGİN 5 İL ARASINDA
Marmara’nın üç büyük kenti (Tekirdağ, Kırklareli ve Edirne) içinde Tekirdağ’ın atağı özellikle dikkat çekiyor. AB sürecinde şirketlerin ihracatta avantaj sağlamak için tercih ettiği yatırım illerinden biri olan Tekirdağ, son 17 yıl içinde sürekli en zengin beş il içinde yer aldı. Bölge illerinden Kırklareli de 2021 itibariyle de 8’inci sırada bulunuyor. Bu bölgedeki gelişmeye Edirne’nin öteden beri ayak uyduramadığı, diğerleri kadar yatırımcı çekemediği görülüyor. Edirne 2021’de de 31’inci sırada yer aldı.
Soru; Hani biz İstanbul'u doyuran 50 peynirli il idik. haber bitti içinde Balıkesir'in esamesi yok!…
