Sinan Aydınol (Geçmişe dair araştırma yazıları)


1894-1898 YILLARINDA BANDIRMA

1894-1898 YILLARINDA BANDIRMA


DEVAM-   Çarşıdaki aşçı dükkanlarından sokağa yayılan kokuların cazibesine aç insanların dayanması çok zordu. Sineklerden başka bazen evcil bir karafatma da nasibini aramak için camekanda dizili olan bakır tencere ve sahanlardaki yemeklerin altında dolaştığı olurdu. Yemek seçerken kararsız kalan bazı müşteriler, parmaklarının ucuyla tadına bakarlardı. 

Böyle şeyler olağandı ve pek yadırganmazdı. Usta bir gurme, ahçının önlüğündeki yağ ve yemek lekelerine bakarak son birkaç günde çıkan yemekleri söyleyebilirdi. Kepçesiyle müşterilerin siparişlerini tabaklara doldurup tezgaha bırakırken, alnında biriken terleri diğer koluyla silerdi. Servis yapan garsonlar, soluk renkli peşkirlerle tahta masaları silerler, tabakları ve kaşıkları parlatırlar, bir yandan da yemeklere üşüşen sinekleri kovalarlardı. Şehirdeki çeşmelerin suyu biraz acı ve kireçliydi.

 Bandırmalı Rumların ve Ermenilerin çoğu girişimcilik gerektiren tüccar, banker, işadamı, işyeri sahibi ve zanaatkardı. Ekonomik fırsatların yeni değerlere dönüştürdüğü organizasyonların içinde yer alıyorlar, ithalat ve ihracat yapıyorlardı. Aralarında kumaş tüccarları, terziler, kırtasiyeciler, hırdavatçılar ve marangozlar vardı. Şarap, sirke ve kozacılık yapanlar olduğu gibi ziraatle meşgul olanları da vardı. 

Demircilik, mandıracılık, eczacılık, hekimlik, dişçilik, değirmencilik, kunduracılık, balıkçılık, sarraflık ve bankacılık hep onların ellerindeydi. Rum, Ermeni ve Bulgar köylüleri üzümcülük, şarapçılık, ipek kozacılığı veya mandracılık ile meşguldüler. Çoğu zengin olan Rumların yaşantısı daha medeni ve konforluydu. Evleri muntazam, yiyip içmeleri ve kıyafetleri daha düzgündü. Mahalleleri ayrı idi. 

Çocuklarını büyük şehirlerdeki okullara yolluyorlar, başka yerlerdeki yenilikleri getirip uyguluyorlardı. Rum zenginlerinin arasından seçilen Dimitrios Mousikos çorbacıydı ve 1895 yılından beri vergi topluyordu. Osmanlı İdaresine karşı sorumluydu. 30 Mart 1897’de yaptıkları seçimde Kostakis Logothetis çorbacı oldu. Bandırma’nın kuzeydoğusunda sahilde Manastır Burnu’nda 1470 yılında Papaz Nikiphoros tarafından kurulan küçük Agia Triada (Sainte Trinite/Kutsal Üçlü) Manastırı vardı. (*) Kayıklar, kapısına çıkan taş basamaklara kadar yanaşırdı. Kayıkla gelenler, avlusuna girmek için sekiz on yüksek taş basamaktan çıkarak, 2 m. genişliğinde ve 2,5 m. yüksekliğindeki kapısından girerlerdi. Çevresi 3 metre yüksekliğinde bir duvarla çevriliydi. 

Yapımında eski yerleşim kalıntılarından ve mezarlardan alınan mermerler kullanılmıştı. İçinde ayazması vardı. Çanı her yerden duyulurdu. Bayramlarda kalabalık olurdu. Mumların aydınlattığı loş ortamda org eşliğinde ilahiler söylerlerdi. Sıra sıra oturma yerlerini çevreleyen duvarlarında ikonalar ve panolar vardı. DEVAMI VAR

YAZARLAR

  • BIST 100

    9350,01%0,41
  • DOLAR

    39,35% 0,35
  • EURO

    45,59% 0,77
  • GRAM ALTIN

    4301,81% -0,60
  • Ç. ALTIN

    6934,05% -1,15
  • Pazartesi 28.3 ° / 11 ° Güneşli
  • Salı 31.2 ° / 13.2 ° Güneşli
  • Çarşamba 33.5 ° / 14.7 ° Güneşli

Balıkesir

16.06.2025

  • İMSAK 03:39
  • GÜNEŞ 05:33
  • ÖĞLE 13:14
  • İKİNDİ 17:11
  • AKŞAM 20:45
  • YATSI 22:31