16 Mayıs 1919 sabahı, Bandırma Vapurunda 23 kişiydiler.
Gazi Mustafa Kemal Paşa, silah arkadaşları ve sekiz mürettebat…
Yola çıktıklarında, arkalarında başkenti işgal edilmiş 600 yıllık bir imparatorluk vardı. Boğaz’da düşman gemilerinin topları sarayı hedef almıştı. 15 Mayıs’ta İzmir işgal edilmiş, Anadolu’nun dört bir yanında emperyalizmin demir pençesi Anadolu'yu işgale başlamıştı.
Bu koşullarda İstanbul’dan Samsun’a doğru yola çıkan küçük bir vapurun, aslında bir ulusun kaderini değiştireceğini kim inanabilirdi ? 19 Mayıs 1919’da Samsun’a varan o 23 kişilik yolculuk, tarihin en büyük bağımsızlık destanlarından birinin başlangıcı oldu.
Atatürk, Nutuk’ta o günleri şöyle anlatır:
“1919 yılı Mayısının 19’uncu günü Samsun’a çıktım.
Osmanlı Devleti’nin temelleri çökmüş, ordusu dağılmış, millet yorgun ve fakir bir hâlde idi…
Yalnız bir tek çıkar yol vardı:
Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktı.”
İşte bu inanç, karanlığın içinden doğan bir ışık oldu. Silah yoktu, ordu yoktu; ama milletin kalbinde inanç, azim ve kararlılık vardı.
Ve bu kararlılık, dört yıl sonra bir mucizeye dönüştü.
Bir Mucizeden Cumhuriyete
16 Mayıs 1919’da başlayan o kutlu yürüyüş, sadece 4 yıl 5 ay sonra, 29 Ekim 1923’te Türkiye Cumhuriyeti’nin ilanı ile taçlandı.
Düşünün; işgal altındaki bir ülkede, umutsuzluğun hüküm sürdüğü bir dönemde, bir lider ve bir millet el ele vererek yepyeni bir devlet kurdu.
28 Ekim 1923 akşamı, Gazi Mustafa Kemal Paşa arkadaşlarına döndü ve tarihe geçen o sözü söyledi:
“Efendiler, yarın Cumhuriyet’i ilan edeceğiz!”
Ertesi gün Meclis’te yapılan değişiklikle devletin yönetim biçimi Cumhuriyet oldu.
Ve Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı seçildi.
Kim inanabilirdi?
Samsun’da başlayan yolculuğun bir Cumhuriyetle sonuçlanacağına, o genç subayın bir milletin kaderini değiştireceğine…
Ama o söylemişti zaten:
“Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.”
Ve öyle oldu.
Cumhuriyet 102 Yaşında
Bugün, o mucizenin 102. yılını kutluyoruz.
Cumhuriyet, yalnız bir yönetim biçimi değil; bir aydınlanma devrimidir.
Kadının eşit yurttaş olduğu, hukukun üstünlüğünün esas alındığı, eğitimle, bilimle, sanatla yoğrulmuş bir çağdaşlık hedefidir.
Bize düşen görev, bu emaneti yalnız korumak değil, “çağdaş uygarlık düzeyinin de üzerine çıkarmaktır.”
Atatürk’ün çizdiği hedefe, birlik içinde, akılla, emekle ve inançla yürümektir.
Cumhuriyet Bayramımız Kutlu Olsun!
29 Ekim 2025
Av. Namık HAVUTÇA
24. & 26. Dönem CHP Balıkesir Milletvekili
