İnsanları tek ırkta, tek inançta, tek düşünce boyutunda (ideolojide) toplamak, toplanmaya zorlamak kadar, insanı alçaltıcı, korkunç, insan doğasına aykırı, bir düşünce, bir uygulama olabilir mi demokraside.
Kesinlikle hayır.
O zaman o yönetim şeklinin adı başka bir şey olur.
Ama demokrasi olmaz.
X X X
Bir insanı inancından, ırkından, dilinden, düşüncesinden koparmaya kalkmak, ona "öteki" düşüncesi ile farklı davranmak, o insanda öfkenin, korkunun doğurduğu ikiyüzlülüğü, yalancılığın beslenmesine, büyümesine de yol açar. Toplumsal ilişkiler zayıflar, çürür, bozulmaya başlar. Toplumsal ilişkilerin sağlıklı, güzel, insana yakışır olması için hoşgörü gerekir. Hoşgörü demokrasiyi besler.
Demokrasi, hoşgörünün ürünüdür.
X X X
Kendisinden başka bir düşünceye, tahammülü olmayan bir düşüncenin kendisi faşist bir düşüncedir.
X X X
Demokrasi, kendisini, bizzat demokratik hakları kullanarak yok etmek isteyen, yok eden, katleden tiranlarla doludur.
Yakın çağımızda bir Benito MUSSOLİNİ, bir Salazar, bir Adolf HİTLER, bir Juan PERON, bir Saddam HÜSEYİN, bir Nur Sultan NAZARBAYEV, bir PUTİN, bir Beşir ESAT. . . Say saya bildiğin kadar. Bunlar demokrasi oyununun doğurduğu tiranlardır, ne yazık ki. Sanki demokrasi varmış gibi, demokratik haklar kullanılıyormuş gibi, aslında tüm demokratik haklardan yoksun, bazen teokratik, bazen faşist, bazen plutark, bazen da diktatoryal yönetim tarzları. Ne adına? Demokrasi adına. Sahnede demokrasi kuklaları, kuliste diktatörler, tutsaklaşmış seyirciler.
Demokrasi oyunu bazen ne kadar çok trajik oluyor. . .
X X X
Demokrasinin tadını bilmeyen, onu yaşayamayan, onu solumayan, anlamını bilmeyen insanlar için hiçbir özgürlüğün anlamı olmaz.
Oysa demokrasi özgürlükler varsa, vardır.
İnsanlar, demokrasiyi taçlandıran özgürlüklerin ne pahasına, ne acılar pahasına kazanıldığını bir bilseler.
O pahayı bilmeyen, ödemeyen insanlar için özgürlüklerin de, demokrasinin de bir anlamı, bir değeri olmuyor, ne yazık ki. . . Aklını inancına tutsak eden insanlar için demokrasinin bir anlamı yoktur, inançlarının özgürlüğü dışında. Ne yanlış bir düşünce, bir uygulama isteği. Demokrasi ancak aklın özgürlüğü ile beslenir. Onun için demokrasiden ürkenler, korkanlar önce insan aklını tutsak etmek isterler. Akıl susarsa inancın yüceleceğini sanıyorlar. Neden ? Çünkü akıl merak eder, soru sorar, araştırır, ister, sorgular. İnançla aklın çatışması sür gidecektir.
İnsanın kavgası aklın kavgasıdır.
Akıl özgürlüklerle beslenir.
Özgürlükler de demokrasi ile.
Akıl ve özgürlük olmazsa demokrasi olmaz. Demokrasi olmazsa akıl ve özgürlükler olmaz.
Ne yaman, kaçınılmaz çelişki . . .