Recai ÇEVİK


Newton, Nasreddin Hoca ve Adam Smith

Newton, Nasreddin Hoca ve Adam Smith


 

Nasreddin Hoca, çökmüş cevizin altına, uyudu uyuyacak.

Kafasına bir ceviz düşmüş.

Gülmüş kendi kendine.

İki gün önce, toprakta sürünen koca kabağı düşünmüş. “Eyvahlar olsun” demiş, “Kabağa gülmüştüm, ya o koca kabak ağaçtan düşseydi!” dalmış, şaşmış, uyumuş hoca.

CEVİZİN NEDEN DÜŞTÜĞÜNE NE NASREDDİN HOCA’NIN, ne de başka HOCALARIN AKLINA HİÇ GELMEMİŞ-MİŞ!

X         X         X

İsaac Newton adlı bir bilge, doğada gezinir, gözlem yapar, merak eder, hep kendi kendine konuşurmuş.

Yorulmuş Newton.

Bir elma ağacının altına çökmüş, dinleniyormuş.

Tak… Kafasına bir elma düşmüş. “HER ŞEY NEDEN YERE DÜŞÜYOR da UÇMUYOR?” diye başlamış sorulara. Görmüş, incelemiş ki, her şey YERE DÜŞÜYOR. Ve Newton, YER ÇEKİMİ YASASINI bulmuş.

Zamanında çok büyük bir buluş!

Nasreddin Hoca gibi binlerce kişinin kafasına BİR ŞEY düşmüştür. Ama hiçbiri, “Neden her şey kafama düştü? Neden her şey düşüyor toprağa? Bu toprakta ne var? Çekici gücü nereden geliyor bu gücün?” gibi sorular sormayı akıl edememiştir. Çünkü bu insanların kafasında MERAK yoktur. SORU yoktur. Yanlış eğitim-öğretimle insanların akılları köreltilmiş, bağnaz, dinci inanış ve görüşlerde, insanı insan kılan merak ve soru sorma yeteneği yoksa, bilimsel ve teknolojik gelişim, değişim yoktur, olamaz.

X         X         X

KAPİTALİZMİN BABASI olarak bilinen İskoç ekonomist, ahlak filozofu.

ADAM SMİTH.

Milletin zenginliğinin doğası ve nedenleri üstüne inceleme odaklı bir eseri var.

Toprağın ve köylülüğün öneminden sıyrılarak fabrikaların ve işçi sınıfının önemini vurgulayarak, iş gücünün tüm değerlerini değiştireceğini, yok edeceğini söyler, ADAM SMİTH. Serbest piyasa kurallarının temelini atan Adam Smith’in ardından kapitalizmin değişim ve ilerleyişinin ilk notasını da Adam Smith’den aldılar.

1700-1800’lü yıllarda, ülkelerinde henüz kapitalist gelişmenin “k” sı yoktu. Tüm doğu ülkeleri, akları bir kapitalist sömürü alanı oldu.

  • BIST 100

    11007,37%0,81
  • DOLAR

    42,52% 0,07
  • EURO

    49,55% -0,06
  • GRAM ALTIN

    5743,85% -0,15
  • Ç. ALTIN

    9322,75% 0,27
  • Pazartesi 9.2 ° / 6.9 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Salı 9.4 ° / 3.7 ° false
  • Çarşamba 8.7 ° / 7 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı

Balıkesir

08.12.2025

  • İMSAK 06:40
  • GÜNEŞ 08:09
  • ÖĞLE 13:05
  • İKİNDİ 15:30
  • AKŞAM 17:51
  • YATSI 19:15