Üretici adeta kan ağlıyor…
Domates, patates, limon, karpuz ve kavun gibi ürünleri yetiştiren çiftçimizin bu yıl ürünleri tarlada kaldı…
Aslında 3-5 yıldan beri buna benzer sıkıntılar vardı ama bu yıl iyice kendini gösterdi…
Bir üretici televizyonda adeta ağlıyordu…
” Domates olsun patates olsun geçen yıl para edince çok ektik; bu yıl yüzüne bakan yok, elimizde kaldı…” diye konuşunca aklıma ünlü sanayici ve iş insanı Vehbi Koç’un bu konuda nasihat verir gibi, ders verir gibi konuşması aklıma geldi.
Bir kez yazmıştım ama ayni konu 29 yıl sonra yine ayni olunca yine yazayım istedim.
Tarih 15 Temmuz 1995…
Ünlü iş insanı Vehbi Koç, alışveriş etmeyi de severdi. Tatil yaptığı Pınar Otel sahilinde bohçacılarla kıyasıya pazarlık yapardı. Civardaki bahçelere de gidip yöre halkıyla sohbet eder incir, üzüm gibi meyvelerden satın alırdı.
Erdek Düzler ’de yine böyle bir bahçe gezisinde yerdeki 3 kasa inciri işaret ederek, ‘acaba incir de mi ithal edildi?’ diye sormuştum. Hayatını, ülke ticaret ve ekonomisine adayan Vehbi Koç birden ciddileşti ve
”Bak” dedi. “İyi bir soru sordun, mesela bir yıl patates iyi para yapıyor o sene herkes patates ekiyor… Tarım ürünleri için dışarıya yılda. 19.4-22. 4 trilyon lira ödeniyor. (1995 parasıyla) Bir tarım politikası yok. Hangi ürünün nerede ve o yıl ne kadar ekilmesi gerekir, böyle bir programın olması lazım. Biz Koç Grubu olarak, bunu çözmeye çalışıyoruz. Bu tarım politikası esaslı olarak ele alınmadıkça MEMLEKETİN HALİ ÇOK ÇETİN…”
Evet, gerçekten tam 27 yıl önce bir meyve bahçesinde söylediği gibi; tarım politikası esaslı olarak ele alınsaydı…
Onun için ne demişti, ”memleketin hali çok çetin…”
Sadece ayçiçeği mi, ülkenin birçok yerinde olduğu gibi Bandırma ve çevresindeki bereketli tarım alanlarında tütün, buğday, arpa, mısır, susam ve pamuk ekimi yapılır. Şimdi sadece buğday, ayçiçeği, arpa ve mısır ekimi var ve bunların üretimi de her yıl giderek azalıyor. Susam, tütün ve pamuk ekimi ise çoktandır yapılmıyor.
Hal böyle olunca 4 un fabrikası yerine bir un fabrikası kaldı. Tahin, çırçır ve ayçiçeği fabrikaları çoktan kapandı.
Ayakta kalan yüzyıllık zeytin ağaçlarımız sayesinde Erdek ve Edincik’te şimdilik “hayatta!” oldukları için zeytinyağı fabrikaları sezonda çalışmaya devam ediyor.
Onun için “memleketin hali çok çetin” olmasın diye tarım politikası esaslı olarak ele alınmalı ve hangi ürün nerede ne kadar ekilmeli bilinmeli…
Aradan 27 yıl geçmiş hala bir tarım ekonomisi yok, hala hangi ürün nerede ve ne kadar üretilecek; bilinmiyor; yerinde saymışız…
Üretim üretim…